اردکان یکی از شهرستان‌های مهم یزد از نظر تاریخی و جغرافیایی است. شهرستانی که به‌سبب داشتن «پیر چک‌چک» و «پیر هریشت» و «روستای باستانی خرانق» میان گردشگران، به‌ویژه گردشگران خارجی بسیار شناخته‌شده است و هرساله میزبان بسیاری از عاشقان تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم است. بیایید به اردکان سفر کنیم و به یکی از بناهای بسیار مهم این دیار سری بزنیم. خانه تقدیری را می‌توان کنار بازار پیوسته و زیبای اردکان و خانه خاتمی و موزه فرش دید. حتما سری به بازار زیبا و کوچک اردکان بزنید و از کارگاه‌های تهیه و توزیع حلوا و حلوا ارده نیز دیدن کنید. امروز با خانه تقدیری اردکان از دیدنی های یزد بیشتر آشنا می‌شویم. در نابرو همراهمان باشید.
معماری خانه تقدیری
خانه تقدیری به‌سبک اکثر خانه‌های یزد و مناطق کویری چهاروجهی ساخته شده است و حیاطی مرکزی دارد که اتاق‌ها در اطرافش قرار دارند. خانه دوطبقه است و مصالح استفاده‌شده در آن، آجر و خشت و گل است. این خانه زیبا به‌سبب داشتن پایاب قنات بهاالدین، دو بخش تابستان‌نشین و زمستان‌نشین دارد.
خانه تقدیری از معدود خانه‌هایی است که زمستان‌نشینش نیز بادگیر دارد. یکی از جاذبه‌های خانه‌های اردکان، بادگیر یک‌طرفه و حجم‌های رفیع و چشم‌نوازشان است.این خانه نیز یکی از بادگیرهای فوق‌العاده زیبا را دارد.
قدم به قدم در یک خانه قجری
بادگیرهای یک‌طرفه اردکان ساده‌ترین نوع بادگیر یک‌سویه هستند که از مشخصه‌های معماری اردکان به شمار می‌روند. بادگیرهای اردکان به‌سمت شمال و شمال غربی، یعنی جهت باد از سوی شهر اصفهان ساخته شده‌اند و از سمت چشمه‌های دیگر، مثل غرب منفذی ندارند.
این نوع بادگیر از لحاظ معماری ساده، ولی از لحاظ اقتصادی به‌صرفه است و برای هر اتاق می‌توان یک بادگیر ساخت. در واقع هوشمندی معماران اردکانی این بوده است که بادگیرها را به‌سمت بادهای مطبوع و پشت به بادهای شدید و آزاردهنده می‌ساخته‌اند.
وجود اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری و پنجره‌هایی با شیشه‌های رنگارنگ بر زیبایی این بنا افزوده است. آرامشی خاص به‌واسطه وجود درخت و حوض زیبای فیروزه‌ای در حیاط این خانه بر محیط بیرونی‌اش حاکم است. اتاق‌های خانه به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که امکان ورود مستقیم به آن‌ها از حیاط وجود ندارد و باید از طریق راهروهای جانبی به آن‌ها وارد شد و این بر میزان امنیت و آسایش اهالی خانه در گذشته می‌افزوده است.
تاریخچه خانه تقدیری اردکان
خانه تقدیری متعلق به یکی از تجار معروف اردکان به‌نام تقدیری بوده است. یکی از نکات زیبا درباره خانه این است که اقوام و نوادگان آقای تقدیری هرساله دوازدهم فروردین‌ماه در این منزل گرد هم جمع می‌شوند و با هم دیداری تازه می‌کنند و فاتحه‌ای برای شادی روح آن مرحوم می‌خوانند. خانه به‌سبک خانه‌های اربابی دوران قاجار، دو بخش اعیان‌نشین و نوکرنشین دارد.
یکی از نکات درباره خانه‌های اربابی این است که در اغلب پایاب قنات در خانه واقع شده است و فضای خانه در زمستان مرطوب و در تابستان خنک‌تر خواهد بود. امکان بازدید از قنات و راه قنات چند سالی است در اردکان فراهم شده است ولی ظاهرا برای بازدید نیاز به هماهنگی است.
نشستن در کنار حوض عقیقی و آبی‌رنگ خانه و تماشای درهای زیبا و بادگیرهای دیدنی خانه تقدیری، حس خوب بازگشتن به خاطرات کودکی را برایمان دارد.
این خانه تاریخی امروزه به‌عنوان اداره میراث فرهنگی اردکان نیز شناخته می‌شود و به‌علت اداری‌بودن در ساعات اداری باز است و امکان بازدید عمومی دارد.
در بخشی از راهروی بنا، تصاویری از مرمت خانه و همچنین مرمت و احیای بازار اردکان و روستای خرانق نیز قرار گرفته است و می‌توان به تماشای مراحل مرمت و تعمیر آن‌ها ایستاد.
آدرس: اردکان، خیابان حایری
