
روستای سلین کردستان؛ بهشتی در دل کوه و کنار رود
استان کردستان سرزمین سرسبز، آباد و پر از شگفتی ایرانزمین است؛ سرزمینی کهن با یادگاریهای باستانی بسیار و شگفتانگیز و طبیعتی روحپرور که به آدمی جانی دوباره میبخشد. در منطقه هورامان کردستان و در دل کوههای زاگرس، روستای سلین قرار دارد؛ روستایی میان کوهها که انتظار شما را میکشد. رودخانه سیروان و کوههای پرشکوه و راههای پیچدرپیچ سلین و هورامان نوید ماجراجویی تازهای را میدهند. در این ماجراجویی همراه نابرو باشید تا کمی بیشتر با دیدنی های کردستان آشنا شویم.
معرفی روستای سلین
روستای سلین یکی از نقاط فوقالعاده جذاب استان کردستان است که از مناطق دیدنی اورامانات محسوب میشود. این روستا در ۲۵ کیلومتری شهرستان پاوه قرار گرفته و بهسبب پلکانیبودن از محبوبیت خاصی بین گردشگران برخوردار است. کوههای سنگی، مناظر سرسبز، چشمههای خروشان و مسیرهای پرپیچوخم این روستا، چشم هر بینندهای را به خود معطوف میکند و همین بهتنهایی برای جذب دوستداران طبیعت کافی است.
بهعلت کمبود زمین در این منطقه، پشتبام هر منزل حیاط منزل پشتی محسوب میشود که محل بازی بچهها و تفرجگاه والدین است. جاده رسیدن به روستای سلین مسیری پرپیچوخم است که ما را به یاد جاده چالوس میاندازد. نمای این منطقه خیلی از عکاسان را به وجد میآورد.
این روستا در مهمترین مسیر طبیعتگردی استان قرار گرفته است، یعنی مسیر مریوان به هورامان تخت و روستای گردشگری هجیج. این مساله یکی از مزیتهای گردشگری روستا در برنامهریزی تورهای گردشگری است. بهعلت قرارگرفتن روستا در منطقه حفاظتشده «کوسالان» شاهد تنوع گونههای جانوری و گیاهی در منطقه هستیم. این تنوع به توسعه صنعت طبیعتگردی منطقه کمک شایانی کرده است.
روستای بلبر، نظیر سایر روستاهای کردستان و منطقه اورامان، معماری پلکانی دارد و همین ویژگی منحصربهفردش است که گردشگران را به گشتوگذار در کوچهپسکوچههای خود فرا میخواند. گذر از کوچهباغهای روستا و شنیدن صدای رودخانه «چم گران» که از رودخانه سیروان (طولانیترین رودخانه استان کردستان) سرچشمه میگیرد و خوشوبشکردن با مردمان خونگرم روستا، تجربه بومگردی و روستاگردی منحصربهفردی را برایتان رقم میزند.
هورامان
هورامان یکی از مناطق تاریخی و فرهنگی و بهشت گمشده کردستان است. این منطقه کوهستانی در غرب کشور است و ادامهاش در کشور عراق قرار دارد. این منطقه همواره موردتوجه گردشگران و طبیعتدوستان ماجراجو بوده است و هرساله تورهای بسیاری در آن برگزار میشوند و یکی از قطبهای اصلی گردشگری کردستان محسوب میشود.
مردم این منطقه کورد هستند و بهزبان «هورامی» سخن میگویند که یکی از شاخههای اصیل و دستنخورده زبان کوردی است. در خصوص واژه اورامان یا هورامان روایتهای متفاوتی وجود دارد اما آنچه بیشتر مستند است به زمان صفویه برمیگردد که اولین بار مصطفی گلی به این منطقه چنین نامی داده است، زیرا در حد فاصل هورامان تخت (روستایی در کردستان) و حدود فاوج (نام قدیم پاوه در زمان صفویه) قرار داشته است.
البته روایتهای دیگری نیز در خصوص این واژه باستانی وجود دارد، مثلا بعضی کارشناسان هورامان را بهمعنی «سرزمین اهورا» میدانند و بعضی دیگر دلیل را قوم هوریها عنوان میکنند.
سلین کجاست؟
روستای سلین از توابع بخش «هورامان تخت» شهرستان سروآباد، در فاصله هفتکیلومتری جنوب شرقی روستای هورامان تخت و در ۷۰ کیلومتری جنوب غربی مرکز روستا واقع شده است.
برای رسیدن به روستای سلین اگر از وسیله نقلیه شخصی استفاده میکنید، از کردستان به پاوه و از پاوه به هورامان و روستای سلین میرسید و کل این مسیر حدود ۶۵۰ کیلومتر است و ۹ ساعت طول خواهد کشید.
اگر راه سنندج و سروآباد را پیش بگیرید، فاصله و زمان سفر کمی کمتر خواهد بود اما چنان تفاوتی نخواهد داشت. اگر وسیله نقلیه شخصی ندارید، میتوانید با اتوبوس در سفری ششساعته خود را به سنندج یا کردستان برسانید و سفر هوایی به این دو شهر یک ساعت بیشتر طول نخواهد کشید.
سپس از کردستان با مینیبوس یا ماشینهای سواری خود را از روانسر و جوانرود و پاوه به هورامان و سلین میرسانید که حدود سه ساعت طول خواهد کشید و از سنندج از طریق سروآباد به هورامان و سلین خواهید رسید که این سفر هم سه ساعت طول میکشد.
از مسیر سروآباد بهسمت روستای سلین تمام طول مسیر آسفالت است، البته پیچوخم و فراز و نشیب فراوان دارد. از مسیر کردستان بهسمت پاوه، نودشه و روستای سلین جادهای خاکی با کیفیت خوب دارد که پیمودنش حدود نیم ساعت طول میکشد و تا حدودی پیچوخم و فراز و فرودش کمتر و عرضش مناسب است.
ارتفاعات شاهو
اگر در امتداد روستای سلین حرکت کنید، به ارتفاعات شاهو خواهید رسید که بخشی از رشتهکوههای زاگرس است. دامنههای بکر و دیدنی این منطقه و مراتع سرسبز انتظار شما را میکشند. منظرههای شگفتانگیز و شکوهمند کوهها و ترکیبشان با رودخانه سیروان و خانههایی که از میانشان سر برآوردهاند، بسیار دلانگیز و متفاوت است و دوربین هر عکاسی را بهسمت خود میکشد.
رودخانه سیروان
یکی از رودخانههای خیلی مهم و معروف هورامان رودخانهی سیروان است که از کنار روستای سلین عبور میکند. سیروان مسیری طولانی و پرپیچوخم از میان کوههای زاگرس باز کرده و جانی دیگر در این منطقه دمیده است. گوشسپردن به نجوای آب در این روستا و حلشدن در جان طبیعت از ویژگیهای بارز سلین است. سد داریان هم روی این رود زده شده است که در روستای هجیج قرار دارد.
کی به سلین بروید؟
این روستا کوهستانی است و در فصول گرم سال آبوهوایی معتدل دارد. در فصل بهار با شروع بارشهای بهاری و رویش پوششهای گیاهی و گلهای بهاری رنگارنگ فضایی دیدنی و چشمنواز بهوجود میآید. اما در فصل زمستان سرمایی سخت در این روستا برقرار است، بنابراین اگر اهل طبیعتگردی و کوهنوردی در شرایط سخت نیستید، فصل زمستان زمان خوبی برای رفتن به این منطقه نیست.
بافت پلکانی
گرچه شیب روستا در برخی کوچهها کمتر است، اما روستای سلین نیز مانند سایر مناطق هورامان بافتی پلکانی و خشکهچین دارد که در دامنه کوه کوسالان بهزیبایی خودنمایی میکند و در کنار طبیعت زیبایش که ترکیبی از کوه و جنگل و دریاچه است، سبب جذب گردشگر به روستا شده است.
دریاچه سد داریان
در سالهای اخیر با احداث سد داریان روی رودخانه سیروان، روستای سلین نیز بر حاشیه این دریاچه قرار گرفته است که موجب گسترش ورزشها و تفریحات آبی، بهویژه قایقسواری، در فاصله روستای سلین و روستاهای مجاورش شده است. این راه آبی حتی کوتاهتر از راه شوسه بین روستاهاست و قایقسواری برای گردشگران بسیار مفرحتر است.
پل سیروان
عرض این پل تنها بهاندازه یک ماشین سواری است و فقط یک ماشین در آن واحد میتواند از آن استفاده کند. این پل روی رود سیروان بنا شده است. خود این پل جلوهای زیبا به منظره روستا بخشیده است و از طرفی چشمانداز رود و کوهستان از روی این پل تجربهای متفاوت را رقم میزند. در یک سوی این رود روستای سلین قرار دارد و در سوی دیگر باغهای اهالی روستا که روی کوهها قرار گرفتهاند و محل تفریح و تفرج آنان محسوب میشوند.
قرآن تاریخی
پس از قرآن نگل، قرآن مشهور به غیبالله بیگی قدیمیترین قرآن موجود در کردستان است. قدمت قرآن روستای سلین به قرن هشتم هجری بازمیگردد. بنا به روایات مردم در زمان حکومت «غیبالله بیگی» حاکم منطقه هورامان توسط این پادشاه در یکی از غارهای روستای سلین نوشته شده است و در سال ۹۴ بهوسیله ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری مرمت و در مسجد روستا از آن نگهداری میشود.
مراسم نیشت
این مراسم در چهلمین روز پاییز هر سال برگزار میشود و نوعی مراسم شکرگزاری برای محصولات باغی است که در هوار دره ویان برگزار میشود و همراه است با زیارت بابا حیرانی که از بزرگان منطقه هورامان بوده است و اکنون به یکی از جاذبههای گردشگری این روستا تبدیل شده است.
صنایعدستی و سوغات
روستای سلین صنایعدستی بسیاری دارد، از جمله کلاشبافی، جاجیمبافی، ارغوانبافی و نساجی سنتی (جولایی).
خشکبار مشهور سلین و عسل و روغن محلی و کشک، از جمله سوغات این روستای تاریخی هستند.
لازم به ذکر است که روستای سلین جاذبههای دیگری نیز دارد، مانند تماشای شکوفههای زیبای انار، قلعه تاریخی سلین، زیارت پیران طریقت (پیر قاسم و پیر اسماعیل)، آبگرم معدنی موسوم به «آوه تال» (آب تلخ) و آبشار فصلی. این جاذبهها بهاندازه کافی برای گردشگران جذابیت دارند.