سردشت شهری است در جنوب غربی استان آذربایجان غربی است که در ۲۴۰ کیلومتری ارومیه (مسیر حدود چهار ساعته با ماشین شخصی) قرار گرفته و مردمانی کردنشین، مهربان و مهمان‌نواز دارد. بافت شهری سردشت بر اساس معماری پلکانی شکل گرفته است که اولین چیزی است که قبل از رسیدن به شهر، خودنمایی می‌کند. این شهر از شرق با بوکان، از جنوب با بانه، از شمال با پیرانشهر و از شرق با مهاباد همسایه است. دو روایت از نام‌گذاری سردشت است، روایت اول حاکی از آن است که نام سردشت از نام «زرتشت» گرفته شده که در طول تاریخ و پس از حمله اعراب به ایران به «سردشت» تغییر کرده است.
روایت دوم تفسیر کننده اسم سردشت از دو واژه «سر» و «دشت» به معنای دشتی است که تا رودخانه زاب ادامه دارد. این ناحیه از کشورمان دارای آب و هوای کوهستانی و خنک است و این شهر در میان جنگل و آبشار و کوهستان واقع شده است. شهری که به دلیل زیبایی‌های شگفت انگیزی که دارد مقصد بسیاری از گردشگران است. زیبایی‌های این منطقه را باید از نزدیک لمس کرد زیرا قاب تصاویر قادر به ثبت این همه زیبایی نیستند. بی‌اغراق آبشار شلماش را می‌توان یکی از زیباترین جاذبه‌های این منطقه دانست.
در ادامه با آبشار رویایی شلماش از دیدنی های ارومیه بیشتر آشنا می‌شویم.
چگونه به آبشار شلماش برویم؟
در میان این منطقه کوهستانی، آبشاری خروشان و زیبا خود را در دل دره مراغان پنهان کرده است که برای دیدن آن باید از شهر سردشت به سمت روستای شلماش حرکت کرد و پس طی کردن مسیری ۱۵ کیلومتری به تماشای دل‌ربایی آن نشست.
برای رسیدن به این آبشار باید از مسیری کوهستانی و سرسبز عبور کنید؛ مسیری که هر لحظه شوق شما را برای رسیدن به این جاذبه بیشتر می‌کند. پس از پیمودن قسمتی از مسیر، در نزدیکی مقصد، منظره‌ای زیبا از آبشار را کنار جاده خواهید دید. کافی است برای لحظاتی از ماشین پیاده شوید و از سکوت منطقه و زیبایی چشم‌نوازش لذت ببرید، خنکی آب و هوای آن‌جا تازگی را به جان و دل شما هدیه می‌کند و در نهایت با روحی سبک به ادامه‌ی مسیر بپردازید.
با دیدن تابلوی تفرجگاه آبشار شلماش (قبل از روستای شلماش) از مسیر اصلی جاده خارج شوید. به ابتدای مسیر بازدید از آبشار که رسیدید، ماشین خود را در محل مشخص شده برای پارک ماشین، پارک کنید. در ابتدای حرکت به سمت آبشار این نکته قابل ذکر هست که این آبشار یکی از بکرترین آبشارهای ایران است که مسیر دسترسی نسبتا راحتی نیز برای بازدیدکنندگان دارد و مسافران زیادی را جذب خود می‌کند.
برای دیدن این آبشار باید از پله‌هایی که هم‌مسیر با جریان آب خود را از بالای آبشار به پایین آن می‌رسانند، استفاده کنید. البته افرادی که امکان استفاده از پله‌ها برایشان مقدور نیست، می‌توانند از زیبایی منظره آبشار از بالا لذت ببرند.
آبشار شلماش، زیبایی در دل سنگ
آبشار شلماش یا به گویش محلی شُلماش، آبشاری سه طبقه است که این طبقات از بالا تا پایین پشت سرهم قرار گرفته‌اند. در ابتدای مسیر برای بازدید از جاذبه، تنها طبقه بالایی دیده می‌شود؛ اما برای بازدید از سایر طبقات آن کافی است که هم‌قدم با پله‌ها خود را تا پایین آبشار برسانید.
هر چه پایین‌تر می‌روید تفاوت رنگ در سبزی پوشش گیاهی آن‌جا و تخته سنگ‌ها و همچنین آب، نظر شما را بیشتر جلب می‌کند و به زیبایی این آبشار بیشتر پی خواهید برد. این آبشار، نتیجه جوش و خروش رودخانه زاب است، رودخانه‌ای که نام خود را به شهر سردشت به عاریت داده است.
با پایین رفتن پله‌ها، وارد دره‌ای سرسبز خواهید شد و با دیدن منظره‌ی سقوط آبشار از بالای کوه، معنی شلماش (به زبان کردی یعنی تخته سنگ بزرگ) ملموس‌تر خواهد شد. با دیدن شلماش، تنها یک تصویر در ذهن نقش‌خواهد بست: آبشاری خروشان، مرتفع و زیبا در دل سنگ.
شاید دیدن آبشار و زلالی آب آن شما را وسوسه به شنا کند؛ اما با دقت ک به اطراف و دیدن تابلوهای شنا ممنوع کنار حوضچه آبشار، این اخطار را به شما می‌دهد که از شنا کردن صرف نظر کنید. در انتهای مسیر، شما با عظمت آبشار روبرو شده‌اید و طبقات مختلف آن را از نزدیک دیده‌اید. سکوت منطقه و دور بودن از هر گونه آلودگی، شما را وا خواهد داشت که سکوت کوهستان را جرعه جرعه گوارای وجودتان کنید تا سفری با خاطره ماندگارتری در ذهن‌تان ثبت شود.
چه وسایلی همراه خود ببرید؟
استفاده از وسایل مناسب باعث می‌شود که سفر بهتری را سپری کنید. در بازدید از آبشار شلماش کرم ضد آفتاب، دست‌کش، کلاه آفتابی، عینک، کفش مناسب پیاده‌روی، بادگیر و ترجیحا عصای کوهنوردی برای کمک به پیمودن پله‌ها به همراه داشته باشید.
بهترین زمان بازدید از آبشار
قرارگیری آبشار شلماش در منطقه‌ای کوهستانی، بهار زیبایی را برایش به ارمغان آورده است. جلوه‌گر شدن گل‌های رنگارنگ بهاری، زیبایی منطقه را دو چندان می‌کند. هر ساله از ابتدای بهار تا نیمه اول اردیبهشت این آبشار به‌دلیل ذوب شدن برف‌های کوهستانی، بسیار پرآب است. از طرفی به‌دلیل آب و هوای کوهستانی منطقه، از نیمه دوم اردیبهشت تا پایان تابستان در طی بازدید از این آبشار، آب‌وهوایی خنک و مطبوع را شاهد خواهید بود.
