برای اغلب ما ایرانیان شهر‌های شمالی اولین انتخاب سفرهای تفریحی هستند. بنابراین طبیعی است که هنگام تعطیلات، شاهد حجم عظیمی از ماشین‌ها در جاده‌های شمالی کشور باشیم. از طرفی برای بسیاری از مسافران شمال در چالوس، رامسر، متل قو، نور و چند منطقه معروف دیگر خلاصه می‌شود. اما شمال جاهای دیدنی و طبیعت بکر زیادی دارد که برخلاف شهر‌های دیگر بافت توریستی پیدا نکرده و همچنان حس‌وحال محلی خود را حفظ کرده‌اند. روستای سَنگِنیشْت یکی از همین مناطق ناب و از جاهای دیدنی مازندران است این منطقه که کمتر موردتوجه مسافران قرار گرفته شده، جذابیت زیادی دارد. اگر سفر و ماجراجویی به مناطق بکر پنهان در دل جنگل، تماشای مناظر زیبا و خیره‌کننده طبیعی و تجربه زندگی ساده و روستایی برای شما هیجان‌انگیز است، در ادامه این مطلب و آشنایی با روستای سنگنیشت در نابرو همراه من باشید.
دسترسی به روستای سَنگنیشْت
روستای سَنگِنیشْت از جاهای دیدنی سوادکوه منطقه‌ای در استان مازنداران است. گرچه به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی سوادکوه خبری از آبی دریا و زیبایی ساحل در آن نیست، اما جنگل‌های انبوه و پوشش گیاهی خاص منطقه، به خودی‌خود جذابیت کم‌نظیری به آن بخشیده است. اگر بخواهید از تهران به سمت سوادکوه حرکت کنید باید حدود ۳ ساعت در جاده فیروزکوه پیش بروید. البته علاوه‌بر حمل‌‌و‌نقل از طریق خودرو، امکان استفاده از قطار هم وجود دارد. قطار مسیر تهران-سوادکوه فاصله تهران تا سوادکوه را در حدود ۶ ساعت طی می‌کند. اگرچه استفاده از حمل و نقل ریلی، نیازمند زمان بیشتری است، اما ناگفته نماد که مسیر قطار سوادکوه در این منطقه از بین کوه های سبز شمال می‌گذرد و زیبایی خاص خودش را دارد که شاید کمتر موردتوجه قرار گرفته شده باشد.
شهر زیراب، یکی از چهار شهر تابع سوادکوه است. این شهر از جنوب به پل‌سفید و از شمال به شیرگاه راه دارد. یک جاده محلی در این شهر، دسترسی به روستاهای اطراف آن را آسان می‌کند. روستاهای حوالی زیراب مَته‌کلاه ، لولاک وسَنگِنیشْت هستند که هر یک در اعماق جنگل قرار دارند. اگر در مسیر جاده محلی پیش بروید، بعد از عبور از دو روستای مته‌کلا و لولاک، کم‌کم وارد مناطق بکر جنگلی خواهید شد. جایی که دیگر هیچ خبری از ساختمان‌های بلند و حتی مناظر شهری نیست. غیر از سبزی درختان، نور دل‌انگیز خورشید و آسمان آبی چیز دیگری به چشم نمی‌آید. کم‌کم شالیزارهایی سرسبز در مسیرجاده ظاهر می‌شوند؛ و بعد از آن نمایی دور از روستای سنگنیشت به‌آرامی از پشت کوه‌ها نمایان خواهد شد. روستایی در انتهای جاده و در فاصله ۱۳ کیلومتری از زیراب! جایی که بعد از آن جز جنگل‌های انبوه چیز دیگری وجود ندارد.
آشنایی با روستای سنگنیشت
با ورود به ابتدای روستا، سنگی بزرگ را کنار خانه یکی از اهالی می‌بینید. بعضی از اهالی بر این باور هستند که نامگذاری روستا از همین سنگ الهام گرفته شده است. سنگی که از بالای کوه آمده و درست در ورودی روستا متوقف شده است. طبق آخرین سرشماری، این روستا حدودا ۵۰۰ نفر جمعیت دارد. ۱۲۵ خانواری که یا همدیگر را می‌شناسند یا با هم نسبت فامیلی دارند. شغل و درآمد اصلی مردم سنگنیشت از کشاورزی، دامداری و کار در معدن زغال‌سنگ به دست می آید. به گفته‌ی اهالی روستا، به دلیل کمبود آب در این منطقه، نسبت به سایر مناطق شمالی کشور تنوع زیادی در محصولات کشاورزی وجود ندارد. غیر از برنج، معمولا باقالی، سیر، گردو و حتی گل‌گاو زبان هم در آنجا کشت می‌شود. همچنین محصولات محلی مانند رب یا شیره ازگیل و میوه‌های جنگلی بخش دیگری از درآمد ساکنین را به‌خود اختصاص می‌دهد.
در این روستا، آب، برق و تلفن وجود دارد. همچنین سنگنیشت حدود دو سال است که گازکشی شده است. برخی از مردم روستا به‌ویژه قدیمی‌ترها، با وجود بخاری گازی در خانه‌شان، هنوز از هیزم برای گرمایش در زمستان استفاده می‌کنند.
بافت محلی روستای سنگنیشت
در مورد پیشینه تاریخی روستا، اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما به گفته برخی اهالی، قدمت روستا حداقل به ۳۰۰ سال پیش می‌رسد. به عبارت دیگر بیش از ۳۰۰ سال است که مردم در این روستا ساکن هستند.
همه خانه‌ها در روستای سنگنیشت روی شیب کوهپایه ساخته شده است. به‌همین‌دلیل منظره زیبای جنگل از پنجره خانه‌ها قابل مشاهده است. با بازکردن پنجره کوه پوشیده از درختان را خواهید دید. منظره‌ای وصف نشدنی و چشم‌نواز که می‌تواند ساعت‌ها شما را مسحور خود کند. هرچه به سمت مناطق شمالی‌تر روستا بروید، به قله کوه نزدیک‌تر می‌شوید. بعد گذر از آخرین خانه‌های روستایی، به مراتعی وسیع خواهید رسید.
گرچه هنوز همه ساکنان روستا از بومیان و محلی‌ها هستند، اما معماری خانه‌های روستا در چند سال اخیر کمی از شکل و شمایل سنتی خود خارج شده و تغییر کرده است. شاید دلیل آن، ارتباط بیشتر اهالی روستا با شهر باشد. امروزه، مصالح استفاده شده در خانه‌ها اغلب آجر و بلوک است. خانه‌های روستای سنگنیشت چندان بزرگ نیستند. اغلب آن‌ها فقط از یک یا دو اتاق تشکیل شده‌اند. همچنین همه خانه‌ها ایوان‌های پهن یا حیاطی دلباز دارند. یکی دیگر از جنبه‌های موردتوجه در این منطقه، نزدیکی شالیزار‌ها یا به اصطلاح همان بیجار‌ها به خانه‌ها است. این نزدیکی منظره‌ای جدید و ناآشنا از بافت روستایی ایجاد کرده است.
شرایط آبوهوایی و فصل سفر
به‌دلیل موقعیت کوهستانی این منطقه، هوای سنگنیشت در روزها گرم و در شب‌ها به‌میزان قابل‌توجهی سرد است. در شش ماه اول سال، بیشینه دما حدودا ۳۵ درجه و کمینه آن در حدود ۱۲ درجه است. با این حساب باید گفت بهترین فصل سفر به این روستای بکر و کوچک، نیمه اول سال یعنی بهار و تابستان است. چراکه در این زمان علاوه‌بر طبیعت نو و چشم‌نواز شرایط آبوهوایی و دمای هوا وضعیت مناسب‌تری برای مسافران دارد. این درحالی است که زمستان‌های سرد و برفی منطقه راه ورود به روستا را سخت خواهند کرد. درنتیجه می‌توان گفت پاییز و زمستان چندان شرایط مطلوبی برای دیدار از روستا نیست.
وضعیت اقامت در سنگنیشت
اقامت در این روستا شاید کمی دشوار باشد. چراکه این منطقه محلی هتل و یا مهمان‌سرا ندارد. برای اقامت در این روستا دو انتخاب دارید. یا باید خانه‌های محلی را اجاره کنید یا کمپ دایر کنید. خانه‌های محلی روستا همگی به‌طورکامل به امکانات رفاهی اساسی مجهز هستند و سکونت در آن‌ها راحت است. همچنین به‌دلیل موقعیت خاص این منطقه فقط یک سوپرمارکت محلی در آن وجود دارد؛ اما خبری از بازار روز یا میوه‌فروشی نیست. بنابراین بهتر است مواد اولیه برای تامین غذا و مایحتایج خود را از قبل تهیه کنید.
در آخر بد نیست بدانید در جاده محلی زیراب به سنگنیشت چراغی وجود ندارد. همچنین مسیر دسترسی به این روستا کمی طولانی بوده و در دل جنگل قرار دارد. بنابراین بهتر است برای امنیت بیشتر پیش از تاریکی شب خود را به آنجا برسانید. علاوه‌براین در این روستا یک حسینیه دایر شده که در ماه رمضان و مناسبت‌های مذهبی، مراسم مختلف مانند احیا، افطاری و… برای اهالی روستا در آن برگزار می‌شود.
سلام. اطلاعات خوب و به درد خوری بود .این کامل ترین اطلاعاتی بود که راجع به سنگنیشت خواندم. ممنون از نویسنده اش.