قزوین شهری در دل تاریخ ایران است که بناهای تاریخی بسیاری دارد، اما یکی از این بناها هم از لحاظ معماری و هم از لحاظ کاربرد با دیگر بناهای شهر متفاوت است. کلیسای کانتور شهر قزوین یکی از بناهای زیبای قزوین به‌شمار می‌آید. پس اگر قصد سفر به این شهر تاریخی زیبا را دارید، حتما بازدید از این کلیسا را در لیست خود بگنجانید. با من در نابرو همراه باشید تا با هم سری به این کلیسای دیدنی بزنیم.
تاریخچه ساخت کلیسای کانتور قزوین
اگر بخواهیم داستان چگونگی ساخت این کلیسای کوچک را بیان کنیم، باید به قدیم برگردیم. دوران قاجار! زمانی که تصمیم بر آن شد تا راه شوسه‌ای از قزوین به بندرانزلی کشیده شود، این کار به یکی از شرکت‌های روسی راه‌سازی واگذار شد. همین باعث شد روس‌ها مدتی طولانی در شهر قزوین و در خیابان آیت‌الله کاشانی امروزی سکونت داشته باشند. در آن زمان که مصادف با جنگ جهانی دوم هم بود، روس‌ها در این منطقه، ساختمان‌های اداری خود را برپا و برای آن‌ها اسم «کانتور» را انتخاب کردند. کانتور در زبان روسی یعنی «دفتر کار» یا «مرکز».
روس‌ها علاوه‌براین، برای عبادات خود به کلیسایی نیاز داشتند که در منطقه محل سکونت و کارشان قرار داشته باشد. به‌همین دلیل دست به ساخت این کلیسای کوچک در محله کانتور زدند که به «کلیسای روس» یا «برج ناقوس» نیز معروف است.
ابعاد این کلیسا به‌حدی کوچک است که در رده‌بندی کوچک‌ترین کلیساهای جهان جای گرفته است. ازآنجا که روس‌ها ارتودوکس هستند و در کلیسا ایستاده نیایش می‌کنند، این حجم از فضای کوچک قابل‌قبول بوده است. هرچند، تعداد روس‌های ساکن در قزوین هم آن‌قدرها زیاد نبود که به فضای بیشتری نیاز داشته باشند.
راه دسترسی به کلیسای کانتور قزوین
برای رسیدن به این کلیسا بعد از بازدید از کاخ چهلستون، آدرس خیابان آیت‌الله کاشانی را بپرسید یا با گوگل مپ آن را پیدا کنید. بعد از آن، خیابان دارایی را جست‌وجو کنید و بعد از ورود به این خیابان، به سمت راست بروید. در این محل کوچه‌ای بن‌بست قرار دارد که انتهای آن، ساختمان بزرگی دیده می‌شود. هنگامی که اول کوچه ایستاده‌اید، هیچ دیدی به کلیسا ندارید، ، تا زمانی که دقیقا روبروی ورودی آن قرار بگیرید! بنابراین حتی نمی‌توانید تصور کنید در این کوچه، کلیسایی کوچک و زیبا با آجرهایی قرمزرنگ قرار دارد.
نگاهی به معماری کلیسا
در ورودی کلیسا آهنی و سیاه‌رنگ است. اولین چیزی که نظر شما را به خودش جلب می‌کند، سنگی سیاه با صلیب و حکاکی‌هایی با رنگ سفید است. این سنگ سیاه، مقبره مهندسی روس است که در ایران از دنیا رفته و همان‌جا به خاک سپرده شد. بعد از سنگ سیاه با سنگی دیگر مواجه می‌شوید که آن هم مقبره است. این مکان محل دفن خلبانی روس است که هواپیمای آن در جنگ جهانی دوم در ایران سقوط کرد و او را هم در همین‌جا دفن کردند.
اگر از بالا به ساختمان کلیسای کانتور نگاه کنید، مانند بسیاری از کلیساهای دیگر طرحی صلیبی شکل را می‌بینید. کل ساختمان کلیسا چند پله‌ای بالاتر از سطح زمین قرار گرفته و گنبدی کوچک مرکز آن وجود دارد. کنار گنبد، برج ناقوس سه‌طبقه قرار گرفته است. انتهای برج، گنبدی فیروزه‌ای رنگ جلوه‌گر است.
روبروی در ورودی، دو پنجره چوبی قرار دارند که با گل‌های شمعدانی تزیین شده و زیبایی آن‌ها را دو چندان کرده است. تزیینات جداره بیرونی بنا شباهت بسیاری به معماری یونان باستان دارد. از ستون‌ها و سرستون‌های طرح ایونیک آن گرفته تا سنتوری بالای پنجره‌ها. کلیسا آن‌قدر کوچک است که در عرض چند دقیقه می‌توانید دورتادور بنا را نگاه کنید؛ اما برای وارد شدن به کلیسا، باید به‌سمت چپ ساختمان بروید.
داخل کلیسا یک پیش‌ورودی قرار دارد که به نظر می‌آید بعدها به بنا اضافه شده باشد. این پیش‌ورودی از گلدان‌ها و گل‌های مختلفی پر شده که حال‌وهوای فوق‌العاده دلچسبی را به بیننده انتقال می‌دهند. دو طرف در ورودی، دو گچ‌بری قرار دارد که طرح صلیب روسی یا صلیب ارتودوکس روی آن خودنمایی می‌کند. این کلیسا یکی از زیباترین جاذبه‌های قزوین است.
دیوارهای داخل بنا همگی سفیدرنگ هستند و دورتادور طاق‌ها با رنگ‌های تیره تزیین شده است. آخر سالن کوچک کلیسا می‌شود دوباره صلیب چسبیده به دیوار را مشاهده کرد.
این کلیسا بعد از خروج روس‌ها از ایران متروک شد و تا مدت‌ها بسته ماند. مدتی هم به‌عنوان انبار از فضای داخلی آن استفاده می‌شد؛ اما درحال‌حاضر با قرار دادن ویترین‌های شیشه‌ای در بنا به محلی برای فروش صنایع‌دستی تبدیل شده است.
هزینه و زمان بازدید از کلیسای کانتور قزوین
کلیسا تقریبا همه‌روزه پذیرای بازدیدکنندگان بوده و بازدید از آن هم رایگان است. اگر دوست دارید تمام زیبایی‌های کلیسا را ببینید، حتما قبل از تاریک‌شدن هوا خودتان را به آن‌جا برسانید.
