کویر، این پهنه خاص و زیبا و بی‌کران طبیعی در مرکز ایران در هر نقطه‌اش و هر گوشه‌اش چهره‌ای متفاوت از خود نشان می‌دهد. همنشینی شن‌های کویری کنار کوه، چشمه و رود، درختان و جانوران و انسان، مناظری بدیع را ایجاد کرده و تصاویری زیبا را پیش چشم قرار می‌دهد. یزد این شهر زیبا که به نگین کویر مشهور است، نه‌تنها خود جاذبه‌های گردشگری بسیار دارد؛ بلکه اطرافش هم نقاطی دارد که شاید حتی تصور وجود چنین مکان‌هایی هم برای هر کسی دشوار باشد. در فاصله ۱۲۰کیلومتری یزد و در شرق آن، جایی در جنوب کویر لوت شهری قرار دارد که کمتر از لحاظ جاذبه‌های گردشگری شناخته‌شده است، بافق. در نابرو همراهمان باشید تا با روستای قطرم بافق از مکان های دیدنی یزد بیشتر آشنا شوید.
معرفی بافق و روستای قطرم
بافق با وجود کویر صادق‌آباد و دو اردوگاه کویری، قلعه و اقامتگاه باقرآباد، نخلستان‌های زیبا و صنایع‌دستی مختلف می‌تواند پیوندی میان نواحی مرکزی و جنوبی ایران باشد.
در جنوب شرقی بافق و در دامنه‌های غربی باجگام یا باجگان و در دره‌ای کوهستانی، روستایی قرار دارد که از لحاظ موقعیت جغرافیایی و شیوه معماری چون نگینی سبز در دل کویر می‌درخشد. روستای قطرم در ۴۳کیلومتری بافق به ماسوله کویر نیز معروف است.
ماسوله با آن معماری خاص و متفاوتش در خطه سبز و خرم گیلان رخ‌نمایی زیبا از همنشینی طبیعت، معماری و انسان است. روستای قطرم هم در خطه خشک و بی‌آب‌وعلف کویری، نشانی از سخت‌کوشی و همت بلند مردمانش برای هم‌زیستی و بقا در دل کویر مرکزی ایران.
مسیر دسترسی به روستا
از مسیر رسیدن به روستا از بافق تا قطرم لذت ببرید. در مسیر روستای قطرم نمونه‌های گوناگونی از کوه‌ها و تپه‌هایی از جنس ماسه بادی، گونه‌های متنوع گیاهی، مراتع زیبا و سدهای آبی قرار دارند که پس از بارندگی و آبگیری بر زیبایی و جذابیت دشت قطرم می‌افزایند.
کوه‌های باجگام یا باجگان همچون حصاری روستا را احاطه کرده‌اند. روستای قطرم در نگاه اول در فصول بهار و تابستان چون قلعه‌ای سرسبز به‌نظر می‌رسد.
موقعیت روستای قطرم
روستای قطرم از شمال، جنوب و شرق محصور است و تنها راه ورود به آن از سمت غرب روستاست. هوشمندی مردمان کویری در انتخاب محل سکونت برای حفاظت از حملات دشمنان و راهزنان در روستای قطرم به‌آسانی قابل‌درک است، چراکه کوه‌های بلند اطراف روستا و داشتن تنها یک مسیر ورودی از سمت غرب، مانند سپری طبیعی برای روستا عمل می‌کرد.
کوه‌های اطراف روستای قطرم به‌خاطر نداشتن پوشش گیاهی برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و صخره‌نوردی گزینه‌ای بسیار مناسب است و گروه‌های بسیاری برای کوهنوردی به این روستا و کوه‌های اطرافش می‌آیند.
روستای قطرم از گذشته تاکنون
روستا قدمتی بیش از ۵۰۰۰ سال دارد و متعلق به دوران تمدن کاریزی است. در واقع تجمع مردمان در ابتدا در دامنه‌ها و دره‌های کوهستانی و کنار چشمه‌ها و آب‌های دائمی بوده و وجود چشمه‌سارهای مختلف اطراف روستا گواه این موضوع است.
از دور که به روستا نگاه کنید، اولین تصویر تکه‌ای از کوه است که به‌شکل دسته هاون (جوغن) از کوه جدا شده و شکل استوانه‌ای و منظمش جالب و دیدنی است. این غول سنگی با فاصله‌ای اندک به کوهی کنار روستا تکیه داده و از بالا و کنار بر روستا ناظر است.
آب‌وهوا و شرایط محیطی روستا
وضعیت آب‌وهوایی روستا نادر است. در منطقه‌ای به کوچکی یک روستا که شاید عبور از خود روستا بیش از یک ساعت وقت نخواهد، روستایی که در دل دره کشیده شده، در دامنه شمالی هم خانه‌های روستایی واقع شده و هم محل کشت محصولات نواحی گرمسیری چون خرما و مرکبات است. برخلاف دامنه شمالی، دامنه جنوبی روستا اصلا آفتاب‌گیر نیست و محل کشت محصولات نواحی سردسیری مثل بادام و زردآلو و گردو است.
بعد از ورود به روستا و گشت‌وگذار در محیط منحصربه‌فردش، وقت دیدن و شنیدن داستا‌ن‌های خود روستاست. داستان‌هایی که در کوچه‌پس‌کوچه‌های تنگ و باریک روستا روایت می‌شوند، کوچه‌هایی که مسقف و غیرهم‌سطح و معروف به کوچه‌های آشتی‌کنان هستند.
مردمان روستا برای در امان ماندن از سرمای سخت زمستان، برف، باران و گرمای طاقت‌فرسای تابستان کوچه‌ها را مسقف ساخته‌اند. دیوار خانه‌ها سنگی و در ورودی خانه‌ها کوتاه و کوچک است. همچنین لهجه اهالی روستا کمی متفاوت از لهجه بافقی است.
قدم‌زدن در کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا که امروزه تا حدی تغییر کرده، حال‌وهوای خوبی دارد. نمای بالادست روستا را برای دیدن زیبایی طبقاتی‌بودن خانه‌ها از دست ندهید. البته امروزه به‌سبب ساخت‌وسازهای غیراصولی و ویلاسازی در بعضی از نقاط روستا شکل و زیبایی روستا دستخوش تغییراتی شده است.
اطراف روستا چشمه‌های متعددی وجود دارد، مانند چشمه درب گوشین و سنگ قصاب و چشمه آب سی بزی که خود حکم زیارتگاه را برای اهالی روستا دارد. سیستم انتقال آب روستا از بالادست به‌گونه‌ای بوده که در گذشته از تمام خانه‌های روستا به‌شکل پلکانی عبور می‌کرد.
در حیاط هر خانه روستای قطرم حوضچه‌ای برای شستشوی و ذخیره آب بود و بعد طی مسافتی به پایین‌دست روستا می‌رسید. حضور درخت نخل در همه‌جای روستا حس می‌شود، درختی که برای اهالی روستا حکم نبات ندارد، بلکه نفس روستاست.
حضور در اوایل فصل پاییز و برداشت انار خود قصه و حکایتی است و شاید توانستید رب انار محلی هم تهیه و نوش جان کنید. در بخشی از روستا آرامگاه پیر قطرم واقع شده که از عرفا و مشاهیر این روستا بوده و بسیار مورداحترام اهالی روستاست.
در مسیر بافق به روستای قطرم بازدید از روستای شادکام و مناظر آن را نیز از دست ندهید. این روستا نیز میان کوه‌هایی سربه‌فلک‌کشیده و در نقطه‌ای بکر و زیبا قرار دارد که برای خود حکایتی است.
روستای قطرم در میانه کویر فرصتی برای آسودن و آرامش و همنشینی با طبیعت را فراهم می‌آورد. هوای ملایم کوهستان کنار چشمه‌سارها، درختان بادام کوهی و نخل‌های کوتاه و بلند می‌توانند تمام آن چیزی باشند که در میانه کویر انتظار دیدن و لمسش را نداریم؛ ولی به‌ناگاه از پشت شنزارها و کوه‌ها چون تابلویی نقاشی پیش چشم ما قرار می‌گیرد.
آدرس: بافق، ۴۶کیلومتری جنوب شرقی بافق، روستای قطرم
اگر شما هم از این روستا دیدن کرده‌اید؛ نظرتان را دباره آن با ما درمیان بگذارید.
