کوچه مروی یکی از کوچههای تاریخی و یکی از قدیمی‌ترین مراکز خرید تهران محسوب می‌شود. این کوچه در دل آثار تاریخی و فرهنگی متعدد، در بازار تهران قرار گرفته است. کوچه مروی یکی از جاهای دیدنی تهران است و قدمتی ۲۰۰ ساله دارد. این خیابان اکنون بورس لوازم آرایشی و بهداشتی، خوراکی‌های خارجی، پوشاک، اجناس آنتیک و… است. در این مطلب از نابرو با ما همراه باشید تا با کوچه مروی، این کوچه تاریخی و تماشایی از بخش بازارگردی تهران بیشتر آشنا شوید.
درباره کوچه مروی و موقعیت تاریخی آن
کوچه مروی با قدمتی نزدیک به ۲۰۰ سال، در نزدیکی بازار بزرگ تهران واقع شده است. بناهای تاریخی متعددی نیز مانند خیابان ناصرخسرو، ساختمان شمس‌العماره، سرای روشن، دبیرستان مروی، مسجد مروی، سرای مظفریان، بازار قدیمی مروی و مسجد آقامحمود یا مسجد حکیم، از جمله آثار تاریخی هستند که در اطراف و یا در داخل کوچه مروی قرار دارند.
کوچه مروی، کوچه‌ای شرقی‌غربی است که از سمت غرب از خیابان ناصرخسرو، مقابل شمس‌العماره شروع شده و به خیابان پامنار ختم می‌شود. در گذشته مهاجران عرب و ایرانیانی که قبلا ساکن عراق بودند، در این بازار به تجارت می‌پرداختند. به همین دلیل جلوه‌های فرهنگ و زندگی عربی را می‌توان در این کوچه و در اطراف آن مشاهده کرد. در دهه ۸۰ شمسی، کوچه مروی بیش از پیش مورد توجه سازمان زیباسازی شهر تهران قرار گرفت و از این رو بازسازی و احیای این کوچه تاریخی آغاز شد.
پیامدهای زیباسازی کوچه مروی و تمهیدات آن
زیباسازی و احیای کوچه مروی پیامدهایی را در پی داشت. ممنوعیت عبور‌ومرور خودرو باعث شد که کسبه برای جابه‌جا کردن اجناس خود با مشکلاتی مواجه شوند. اکنون این جابه‌جایی توسط چرخ‌دستی و موتورسیکلت صورت می‌گیرد که به‌هیچ‌وجه زیبنده یک مکان با هویت تاریخی نیست.
همچنین این نوع حمل‌و‌نقل، امنیت تردد عابران را نیز دچار مشکل می‌کند. از طرفی برخی از مردم نیز برای جابه‌جاکردن اجناس خریداری شده، با مشکل مواجه هستند. می‌بایست تمهیداتی برای صلح بین پیاده و سواره در کوچه مروی، باتوجه به شرایط تاریخی گذرگاه درنظر گرفته شود و وسایل نقلیه‌ای تعبیه گردد که با بافت سنتی و قدیمی کوچه نیز هماهنگ باشد.
گشتی کوتاه در کوچه مروی
ضرب‌المثل «هم فال است، هم تماشا» انگار برای کوچه مروی ساخته شده است. می‌توانید در این مکان با یک تیر، دو نشان را بزنید. در حالی که برای خرید به این بازار می‌آیید، از دیدن بناهای تاریخی گوناگونی نیز بهره‌مند شوید. در خیابان ناصرخسرو، درست روبه‌روی بنای استثنایی شمس‌العماره، کوچه مروی قرار گرفته است.
ابتدای کوچه، میدان‌گاهی قرار دارد که وسط آن مجسمه مردی گاری‌کش کنار فرزندش، به چشم می‌خورد. این محوطه محل استراحت بازارگردان و همچنین صرف فلافل‌های تازه و خوشمزه است. در ابتدای کوچه مروی، یکی از قدیمی‌ترین فلافلی‌های تهران قرار دارد که نمی‌توانبد از بوی اشتهابرانگیز فلافل‌های تازه و سمبوسه‌ها‌ی خوشمزه‌اش، به راحتی بگذرید.
در این محوطه، پرواز انبوه کبوتران و طوطی‌های کاخ گلستان بسیار تماشایی است. در ورودی به کوچه طاق‌های زیبا و خوش‌نمایی با ستون‌های متعدد جلوی درب مغازه‌ها طراحی شده است. سمت راست نیز حوزه علمیه مروی که پیش‌تر دبیرستان مروی نامیده می‌شد، قرار دارد. بنای مرتفع این مدرسه یکی از آثار تاریخی کوچه مروی است که از دوره پهلوی اول پابرجاست.
پس از عبور از این اثر، مغازه‌ها و طاق‌های سمت راست آغاز می‌شود. مغازه‌هایی با انواع گوناگون محصولات آرایشی و بهداشتی که جمله «سرویس کامل عروس و داماد» بر روی ویترین آن‌ها متداول‌ترین عبارتی است که جلب توجه می‌کند.
کمی جلوتر مغازه‌های خرازی، خوراکی خارجی، پوشاک و… نیز دیده می‌شود. در سمت جنوبی این گذرگاه، پله‌هایی قرار دارد که می‌توانید به طبقه دوم، بالای طاق‌ها و ستون‌ها و مغازه‌های آن قسمت دسترسی پیدا کنید.
در این قسمت درختی را مشاهده می‌کنید که زمان بازسازی کوچه مروی، به‌آن آسیب نرسیده و از میان طاق و مصالح عبور داده شده است.
مرکز خرید بازار رضا پانزده خرداد
کمی جلوتر، پس از اتمام بازسازی بناهای اطراف، سمت راست، مرکز خرید بازار رضا قرار دارد. این مجتمع معروف با 600 در شش طبقه، مهم‌ترین مرکز خرید کوچه مروی به شمار می‌رود. همچنین، در این مجتمع، علاوه بر مغازه‌های گوناگون، کافی‌شاپ و رستوران نیز قرار دارد.
در راستای بازار رضا، سرای مظفری که در سال ۱۳۱۴ تاسیس شده، جا خوش کرده است. در ادامه این مسیر، مغازه‌های متعدد و چند بنای متروکه قرار دارد. پس از آن وارد بازارچه سرپوشیده مروی می‌شوید. در این بازارچه تاریخی که با طاق‌هایی مرتفع و زیبا ساخته شده ، چند پاساژ نیز قرار گرفته است.
خانه تاریخی مروی نیز در این بازارچه قرار دارد. پس از خروج از بازارچه، انتهای کوچه مروی، مسجد آقامحمود، یکی دیگر از آثار تاریخی کوچه مروی، واقع شده که به دوره صفویه باز می‌گردد. با قدم زدن در این کوچه تاریخی، حال‌وهوای خاصی به شما دست خواهد داد و احساس می‌کنید در تهران قدیم به سر می‌برید.
چند نکته و پیشنهاد برای بازدید و خرید از کوچه مروی
در این بخش از مقاله، چند پیشنهاد کاربردی آورده شده است تا خریدی خوب و امن از کوچه مروی داشته باشید:
- به دلیل ازدحام و شلوغی کوچه مروی و با توجه به این‌که شما برای خرید آمده‌اید و منطقا جیب پُرپولی هم دارید، می‌بایست از کیف پول و وسایل باارزش خود به دقت مراقبت کنید.
- تعدد مغازه‌ها و فروشگاه‌ها و نیز تنوع اجناس و محصولات می‌تواند خریداران را سردرگم کند و بستری برای افراد سودجو برای عرضه کالاهای تقلبی فراهم کند. نکته‌ای که باید درباره آن هوشیارانه عمل کنید، اجناس تقلبی هستند. از این رو، در هنگام خرید اجناس بسیار ارزان که احتمال تقلبی بودن آن‌ها بیشتر است، با احتیاط رفتار کنید.
- همچنین در اطراف کوچه مروی پُر است از خانه‌های قدیمی با کوچههای تنگ و پیچ‌درپیچ که بیشترشان به انبار کالا تبدیل شده‌اند. هنگام عبور و سرک کشیدن در پستوها و کوچههای قدیمی، جانب احتیاط را رعایت کنید و تا حد امکان تنهایی در کوچههای خلوت و ناآشنا به گشت‌وگذار نپردازید.
آدرس و زمان‌کاری پاساژها و مغازه‌های کوچه مروی
کوچه مروی در منطقه بازار بزرگ تهران، در جنوب میدان امام خمینی، خیابان پانزده خرداد، ابتدای خیابان ناصرخسرو واقع شده است. ساعت کاری پاساژها و مغازه‌های کوچه مروی با یکدیگر متفاوت است؛ اما بیشتر کسبه در روزهای بلند سال، به غیر از روزهای تعطیل، از ساعت ۹ الی ۲۱ و در فصول سرد سال از ساعت ۹ الی ۱۹ در فروشگاه‌های خود حضور دارند. در روزهای تعطیل نیز برخی از آن‌ها تا ساعت ۱۵ باز هستند.
نحوه دسترسی به کوچه مروی با وسایل نقلیه عمومی
به‌دلیل قرارگیری کوچه مروی در منطقه بازار و داخل محدوده طرح ترافیک اصلی تهران، بهترین مسیر دسترسی، استفاده از مترو است. شما می‌توانید در ایستگاه‌های امام خمینی و یا پانزده خرداد مترو پیاده شوید. کوچه مروی در حدفاصل این دو ایستگاه واقع شده است.
پس از پیاده شدن از ایستگاه امام‌خمینی می‌بایست در جنوب‌غربی میدان، وارد خیابان باب‌همایون شوید. در انتهای این خیابان به خیابان صوراسرافیل رسیده و با حرکت به سمت چپ، به خیابان ناصرخسرو خواهید رسید. با مقداری پیاده‌روی در سمت جنوب این خیابان، در سمت شرق خود، کوچه مروی را خواهید دید.
همچنین، پس از پیاده شدن از ایستگاه پانزده خرداد، می‌بایست این خیابان را به سمت شرق مقداری طی کرده تا به ابتدای خیابان ناصرخسرو برسید. کوچه مروی اندکی بالاتر، در سمت راست خیابان قرار گرفته است.
اگر به مترو دسترسی ندارید، می‌توانید با اتوبوس‌های خط فیاض‌بخش-خانی‌آباد نو و یا خط میدان راه‌آهن-هفت‌تیر در ایستگاه گلوبندک پیاده شوید. این ایستگاه در تقاطع خیابان خیام و پانزده خرداد قرار دارد. همچنین، توسط خطوط اتوبوس متروی امام خمینی-پایانه قدس و فیاض‌بخش-پایانه سروری در ایستگاه بازار پیاده شوید. سپس خیابان پانزده خرداد را به سمت شرق مقداری طی کرده تا به ابتدای خیابان ناصرخسرو برسید. کوچه مروی در این خیابان قرار گرفته است.
همچنین، از شمال شهر می‌توانید با اتوبوس‌های بی‌آرتی خط میدان تجریش-میدان راه‌آهن، در ایستگاه منیریه پیاده شوید. سپس در خط اتوبوس شمشیری-فیاض‌بخش، در ایستگاه کلانتری منیریه در ابتدای خیابان ابوسعید، سوار اتوبوس شده و در ایستگاه گلوبندک پیاده شوید و به مسیر ذکرشده ادامه دهید.
نحوه دسترسی به کوچه مروی با وسایل نقلیه شخصی
به دلیل قرارگیری کوچه مروی در محدوده طرح ترافیک، دسترسی به این محدوده بعد ساعت تعیین‌شده یا با پرداخت هزینه طرح ترافیک از اپلیکیشن «تهران من» میسر است. شما می‌توانید در مسیر اول از انتهای بزرگراه مدرس به میدان هفت‌تیر و سپس به بلوار کریم‌خان برسید.
در مسیر دوم می‌توانید از انتهای بزرگراه چمران، قبل از میدان توحید، وارد مسیر جنوب به شمال بزرگراه چمران شده و مقداری جلوتر وارد خیابان باقرخان شوید. در این خیابان به خیابان قریب و سپس بلوار کشاورز بپیچید و این بلوار را تا بعد از میدان ولیعصر(عج) طی کنید تا به خیابان کریم‌خان برسید.
در ادامه مسیر اول و دوم وارد خیابان حافظ شده و این خیابان را تا انتها طی کنید. همچنین، از مسیر سوم از سمت جنوب شهر با بزرگراه نواب به میدان جمهوری رسیده و وارد خیابان جمهوری شوید و این خیابان را تا تقاطع حافظ ادامه دهید.
سپس از سه مسیر ذکر شده با عبور از زیرگذر میدان حسن‌آباد وارد خیابان وحدت اسلامی شوید و این خیابان را تا تقاطع پانزده خرداد پیش‌روی کنید. در ادامه وارد قسمت شرقی خیابان پانزده خرداد شده و این خیابان را تا چهارراه خیام ادامه دهید.
درمجموع دسترسی به این بازار به لطف وسایل نقلیه عمومی و مسیرهای راحت برای خودروی شخصی بسیار ساده است. اگر شما هم از حضور در این بازار تجربه‌ای دارید، آن را با ما در نابرو به اشتراک بگذارید.
