یکی از ده‌ها دره‌ای که به‌لطف کوهستان الوند در اطراف همدان ایجاد شده، دره کیوارستان نام دارد. آبشار معروف گنجنامه که تقریبا در جوار کتیبه‌های باستانی این ناحیه قرار دارد، در واقع انتهای این دره واقع شده و به‌نوعی آخرین آبشار از آبشارهای چندگانه این دره است. برای گشتی کوتاه در این دره از دیدنی های همدان با نابرو همراه باشید.
موقعیت جغرافیایی دره
دشت میشان نسبت به کیوارستان مقصد به‌مراتب معروفی‌تر است. برای رفتن به این دشت دو راه اصلی در پیش دارید: یکی سخت‌تر و یکی آسان‌تر است. اگر راه سخت‌تر را برای رفتن به میشان انتخاب کنید، دره کیوارستان را بر سر راه خود خواهید داشت.
این دره طول زیادی دارد و درعین‌حال عمیق‌تر از سایر دره‌های خوش آب‌وهوای این اطراف نیز هست. چون ارتفاع کوه‌های دو طرف آن زیاد است و این کوه‌ها با شیب زیادی به دره سرازیر می‌شوند، راه‌رفتن در سینه کوه‌های طرفین برای پیشروی در جهت انتهای دره سخت است. به‌خصوص اگر کفش‌های مناسبی به‌همراه نداشته باشید این موضوع را بیشتر متوجه خواهید شد.
شروعی سخت؛ شیب تند و سنگلاخ
از همان آغاز حرکت سمت دره کیوارستان مسیر سنگلاخی است و شیب تندی دارد. سنگ‌های ریز و درشتی که در طول مسیر خاکی قرار دارند، وقتی که با شیب تند همراه باشند، پیاده‌روی را بسیار سخت خواهند کرد.
پس از اتمام یک مسیر خاکی کوتاه، به جایی خواهید رسید که عملا دیگر جاده و راهی در میان نیست و باید از میان صخره‌ها راه خود را ادامه دهید. شدت شیب سینه کوه به‌قدری زیاد نیست که بتوان ادامه راه را نیازمند صخره‌نوردی دانست؛ اما برای افرادی که تجربه سپری‌کردن چنین مسیرهایی را نداشته باشند کم از صخره‌نوردی ندارد.
در این راه کمی مسیریابی سخت است. درست است که پیداکردن جهت درست برای رفتن به انتهای دره کار پیچیده‌ای نیست، اما اگر در انتخاب مسیر درست اشتباه کنید، ممکن است که جاهایی از راه برسید که یا امکان پیشروی وجود نداشته باشد یا در اصل بسیار خطرناک باشد.
چشم‌اندازهایی زیبا
در بخش‌هایی از راه دره کیوارستان مسیرهایی که افراد اغلب از آن‌ها رفت‌وآمد کرده‌اند مشخص است و بعضی سنگ‌ها به شکل پلکان برش خورده‌اند. کمی از راه را که سپری کنید و به فضای آن عادت کنید، متوجه افزایش ارتفاع خواهید شد؛ چون در سمت چپ خود تمام گنجنامه در یک قاب خواهید دید. دیدن منظره‌ای از یک فرش سبز که به‌خاطر فصل پاییز حالا رگه‌های زردش هم قوت گرفته بی‌نظیر است. اینجا است که دوباره وسواس عکاسی و بستن قاب‌های زیبا به سراغتان خواهد آمد.
در دوردست‌ها حتی می‌توان انتهای این دره رویایی بزرگ را دید؛ اما اگر قدری نزدیک‌تر را که نگاه کنید، آبشار معروف گنجنامه را از زاویه‌ای متفاوت و جذاب خواهید دید. دیدن آبشار گنجنامه از زاویه بالا باعث می‌شود بیشتر به زیبایی‌های آن پی ببرید.
با ادامه، شیب عرضی مسیر بیشتر می‌شود و اگر مسیر مناسبی انتخاب نکرده باشید، حس هیجان شدت پیدا می‌کند. در مجموع، در این راه، دو انتخاب پیش‌رو دارید: یا این که از افراد محلی و باتجربه مسیر راحت‌تر را جویا شوید یا به حس کنجکاوی و ماجراجویی خود اعتماد کنید. انتخاب دوم قطعا لذت‌بخش‌تر است.
دقت داشته باشید، اگر بدون راهنمایی پیشروی می‌کنید، حتما سعی کنید با نگاه به بخش‌های جلوتر مسیر از خطرناک‌نبودن راه اطمینان حاصل کنید.
یک نکته جالب در طول مسیر
یکی از نکات جالبی که در این منطقه به باور عامه و مردم بومی وجود دارد یک گنج بسیار قدیمی و مربوط به دوره‌های باستان است. مردم اعتقاد دارند که برای یافتن محل این گنج سه سنگ به شمایل شیر در اطراف این دره‌ها قرار دارد.
در میانه‌های دره اگر به کوه نوک‌تیز و بلندی که روبه‌رویتان قرار دارد نگاه کنید، متوجه یک سنگ بزرگ به‌شکل یک شیر خواهید شد. این تمثال، که به باور عامه طبیعی نیست و ساخته دست بشر است، در واقع شیری است که روی دو پا نشسته و با کمی زاویه به بالادست و انتهای دره نگاه می‌کند.
پایانی خوش برای دره‌ای زیبا
پایان دره همان‌جایی است که متوجه سرچشمه این رود طولانی خواهید شد. در انتهای دره، دو رود به هم پیوسته و این رود پر آب را ایجاد کرده‌اند. در محل به‌هم‌پیوستن این دو رود، یک آبشار با ارتفاع زیاد قرار دارد که در بخش بالایی آن تک‌درختی زیبا و امیدبخش قرار دارد.
این تک‌درخت، که احتمالا عمر زیادی دارد، در کنار صخره‌ها ایستاده و به‌سمت دو طرف دره دست گشوده است. این اولین آبشار این دره است و در پایین‌تر، از راهی که گذر کرده‌اید دو آبشار کوچک و بزرگ دیگر وجود داشته است که اگر دقت کرده باشید، متوجه آن‌ها شده‌اید.
غیراز آن دو آبشار پایانی و پایین‌دستی هم همان آبشار معروف گنجنامه است. از پایان این دره به‌بعد، اگر ادامه دهید، در نهایت به مسیر دشت میشان خواهید رسید. بسیاری به‌خاطر جذابیت‌های دره کیوارستان ترجیح می‌دهند تا از این مسیر به دشت میشان بروند.
چند نکته
مهم‌ترین نکته این است که برای این پیاده‌روی قطعا به کفش‌ها و لباس مناسب نیاز دارید. بخش‌هایی از مسیر شیب تندی دارد و با صخره‌ای‌شدن احتیاط بیشتر نیاز دارد که این کار قطعا با کفش نامناسب و لباس نامناسب ممکن نیست. برای اتراق در طول دره انتخاب‌های متعددی دارید.
اگر قصد ندارید این دره را تا انتها بروید، در هرکجا از مسیر که باب میلتان بود می‌توانید از سینه کوه پایین و به حاشیه رود بروید. بخش‌هایی از حاشیه رود بسیار سرسبز است و اطراف آبشارها هم مکان مناسبی برای اتراق هستند. حتما در حین پایین رفتن در انتخاب مسیر مناسب دقت کنید.
از کجا باید آغاز کنیم؟
پس از رسیدن به میدان اصلی گنجنامه، یک راه آسفالته را که شیب بسیار تندی دارد و تابلوی دهکده گردشگری گنجنامه در سردر آن قرار دارد باید بالا بروید. با پشت‌سرگذاشتن این شیب تند، به یک دوراهی خواهید رسید. در دوراهی به سمت چپ بپیچید. پس از ردکردن مرکز خرید و تفریحی گنجنامه و یک بوفه بستنی‌فروشی، راه خاکی خواهید شد. در این راه خاکی، یک مسیر انحرافی که شیب تندی دارد و یک شانه آن سنگچینی شده است آغاز راه شما برای ورود به دره کیوارستان خواهد بود.
