
پیوند افسانه و تاریخ در غار خربس قشم
قشم یکی از دیدنیهاست که دنیایی متفاوت با سایر جزایر جنوب دارد. با ورود به این جزیره به سفری در دل تاریخ میروید، تعدادی از شگفتیهای طبیعت را میبینید، قدمی در سواحل زیبا میزنید و از آشنایی با فرهنگ و مردمش غرق لذت میشوید. از دیدنیهای این جزیره، غاری نزدیک شهر قشم است که رمزورازهایی از گذشته در خود دارد و در دالانهایش میتوانید خیالبافی کنید و افسانه بسازید. وسوسه دیدن این غار من را به قشم کشانده است و میخواهم همراه شما سراغ این جاذبه برویم. با ما باشید در نابرو و سفری تازه را تجربه کنید تا کمی بیشتر با دیدنی های هرمزگان اشنا شویم.
آشنایی با غار خربس
شاید آنچه ابتدا از سفر به قشم در ذهنتان شکل میگیرد، سواحل زیبا و حالوهوای سنتی یا جاذبههای طبیعیاش باشد؛ اما این جزیره تاریخی طولانی هم دارد و همین باعث شده جاذبههای تاریخی نیز جایگاهی در آن داشته باشند و نشانههایشان را در گوشه و کنار جزیره ببینید.
غار خربس در فاصله چندکیلومتری شهر قشم، یکی از این جاذبههای تاریخی است. غاری دستساز با معماری دستکند که سرگذشتش هنوز هم در هالهای از ابهام است. این غار در ادامه چینخوردگیهای رشتهکوه زاگرس ایجاد شده و در میان تپههای مرجانی کوچک و بزرگ جا خوش کرده است.
این چینخوردگیها از پدیدههای کهن زمینشناسی به حساب میآیند و بسیار مهم هستند. کارشناسان قدمت این غار را دوران مادها تخمین میزنند و همین کافی است تا شمار سالهای وجود این غار در این نقطه از دستتان در برود. ساختار غار شباهت زیادی به دخمههای کردستان، لرستان، اهواز و شوشتر دارد و توجه هر کسی را به خود جلب میکند.
ارتفاع دیوارههای صخرهای غار به ۲۰ تا ۳۰ متر میرسد. غار خربس در واقع مجموع چهار دهانه غار است که بر بدنه کوهی مشرف به ساحل جنوبی جزیره شکل گرفتهاند و به هم راه دارند.
محققان این غار را نیایشگاه مهرپرستان میدانند و معتقدند مکانی برای پرستش آناهیتا (خدای آب) بوده است، اما این فقط فرضیه است و افسانههای پیرامون این غار تمامی ندارند. هنوز هیچکس نتوانسته بهطور قطع پرده از رازهای این غار بردارد.
شکلگیری این غار رمزآلود در نتیجه دو عامل بوده است، ابتدا گذشت زمان و فروکشکردن آب دریا باعث شده تا کوه با حفرههایی تودرتو پدیدار شود و گرداب و تخلیه ماسهها از حفره سنگها شکل اولیه آن را پدید آورده است و سپس انسانها با کندن دیوارهها و انجام کندهکاری به آن شکلی تازه بخشیدهاند و بهمرور زمان و بر اساس نیازهایشان شکل و ساختار غار و دیوارههایش را تغییر دادهاند و کاربریهای تازه به وجود آوردهاند.
در غار چه چیزی انتظارتان را میکشد؟
در خارج این غار سوراخهایی بزرگ را میبینید که گویی حکم پنجره را دارند. با دیدن ظاهر ساده غار ممکن است کمی احساس ناامیدی کنید و از تلفکردن وقتتان پشیمان شوید، اما وقتی از تعداد زیادی پله کوتاه بالا بروید و به ورودی برسید، همه این فکرها را دور میریزید.
پاى دهانه این غار برکهاى وجود دارد که آب باران در آن جمع میشود و در بیشتر ایام سال بهجز هنگام خشکسالی آب دارد. بهمحض ورود به غار نسیمی خنک به صورتتان میخورد که بهترین استقبال از شماست. حالا با نور دنیای بیرون خداحافظی کنید و خودتان را به دالانها بسپارید. وارد دالانهای جادویی تودرتوی غار میشوید و در هر قدم بهانهای برای ایستادن و تماشاکردن شگفتیها پیدا میکنید.
فضاهای داخل غار خربس
ورودیهای غار ۹ روزنه در دیواره کوه هستند؛ شش روزنه در بالا، دو روزنه در وسط و یکی در پایین. البته امروزه فقط از یک روزنه وارد میشوید و پس از پایان بازدید، از روزنهای دیگر از غار بیرون میروید. پشت این روزنهها تالاری بزرگ قرار دارد که دو طاقچه کوچک در آن دیده میشود.
ین طاقچهها احتمالا جاچراغی بودهاند. پس از ادامه بازدید در محیط داخلی غار، تالارها، دهلیزها، اتاقها، چشمهها و روزنههای دیگر را میبینید که همه به هم راه دارند و بازی هزارتو را برایتان تداعی میکنند. روزنههای غار رو به شمال و جنوب هستند و نشان میدهند که روزگاری مردمی در این غار حضور داشتهاند.
نقش و نگارهای غار
شاید در ابتدا فقط تودرتوبودن غار نظرتان را جلب کند، اما کمی که به دیوارهها دقت کنید آثاری جالب را رویشان مییابید؛ میتوانید صدفها را ببینید که حکایت از غرقبودن این غار در دریا در گذشتههای دور دارد. رد کندهکاریها بهخوبی در غار مشهود است و میتوانید در خیالتان اشکالی جالب در میان آنها پیدا کنید.
نقشونگارها و حکاکیها و تصویرگریهای این غار قوه تخیلتان را بهخوبی به کار میاندازند. البته هنرمندان سنگتراش نیز بیکار نماندهاند و در سمت راست غار، دهلیزها و دالانهایی جدید ایجاد کردهاند که به زیارتگاه شهرت دارند. این دالانها و دهلیزها به وجود آمدهاند تا به درک ساختار قدیمی این غارها کمک کنند. در این دالانهای تازه طرحهایی کندهکاریشده شبیه طرحهای باستانی میبینید. این کندهکاریها در عین زیبایی، بهگونهای ایجاد شدهاند که لطمهای به اصالت غار نخورد.
روزنههایی برای تماشای چشمانداز
هنگام بازدید از غار خربس روزنههایی را میبینید که جلویشان نردههایی چوبی دارند. این روزنهها بخشی از نور غار را تامین میکنند؛ البته کاربردشان در گذشته فقط این نبوده و میتوانستند ورودیهای غار هم باشند. وقتی به این روزنهها میرسید، نمیتوانید در برابر تماشای منظره بیرون مقاومت کنید. از آن بالا میتوانید فضای سبز کوچک و محدود پایین غار را ببینید و دیدی وسیع به محدوده داشته باشید.
مسیر غار خربس
برای بازدید از این غار باید به ۱۵کیلومتری شهر قشم بروید و به روستای خربس و روستای رمچاه برسید. با حرکت در این مسیر بر سینه کوه، غاری مشرف به دریا و دشت میانکاسه را میبینید که دایرهوار بهشکل تپههای کوتاه و بلند مرجانی جلوهنمایی میکند.
حرف آخر
برای رفتن به غار حتما دوربین عکاسی همراه داشته باشید تا از جاذبههای زیبایش عکس داشته باشید. بهترین موقع برای رفتن به قشم فصل پاییز و زمستان است.
بلیت ورودی غار خربس قشم برای ایرانیها ۲۰۰۰۰ ریال و برای خارجیها ۶۰۰۰۰ ریال است. با ما همراه باشید در سفرهای بعدی نابرو.