پا گذاشتن در دنیای هنر و طبیعت در کنار لمس صدف‌ها و مرجانها، هر طبیعت‌دوستی را به وجد می‌آورد. می‌توانید به موزه‌های طبیعی سر بزنید یا در دریاهای مرجانی و آب‌های آزاد شگفت‌زده شوید. اما این‌بار کافی است از شهر زیرزمینی کاریز از جاهای دیدنی کیش دیدن کنید تا با نمایش متفاوتی از فسیل‌ها و مرجانها روبه‌رو شوید. با من در نابرو همراه باشید تا به لایه‌های زیرین جزیره سفر کنیم.
تاریخچه و پیداش شهر زیرزمینی کاریز کیش
شهر‌کاریز کیش در واقع مجموع قنات و چاه‌های قدیمی و شبکه‌ای از مسیرهای زیرزمینی است که برای هدایت و برداشت آب‌شیرین حفر شده‌اند. قنات یا همان کاریز، اختراع ایرانیان باستان بوده است و هنوز هم در بسیاری از نواحی گرم و خشک جنوب‌کشور برای مردم و زندگی آن‌ها نقش حیاتی دارد.
کاریز از ارتفاعات شروع شده و به جایی که آب از دل‌خاک بیرون می‌آید ختم می‌شود. با توجه به شیب‌کم جزیره کیش، هدایت آب در جزیره بسیار مهم است که در حفر و طراحی آن در زمان خود از پیشرفته‌ترین روش‌ها استفاده کرده‌اند.
. ویدئو از ساجده ثمره بهرامی
درگذشته اهالی بومی‌نشین جزیره، آب شرب خود را از این قنات تامین می‌کرده‌اند. زمانی که جزیره کیش مرکز تجارت خلیج‌فارس و دریای عمان بود، آب آشامیدنی جزیره برای مصارف کشورهای همسایه خلیج‌فارس ارزش بالایی داشته است. کشتی‌ها از آب جزیره برای مصرف و فروش با اجناس دیگر در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس استفاده می‌کردند.
شاید برایتان عجیب باشد که چطور در جزیره‌ای مرجانی، میان آب‌های شور خلیج‌فارس، قنات آب شیرین پیداکرده‌اند؟
. ویدئو از ساجده ثمره بهرامی
آب‌شیرین شهر زیرزمینی کاریز کیش حاصل بارندگی‌های فصلی جزیره است. با توجه به مرجانی بودن جزیره، آب باران به دیواره‌های مرجانی رسوخ کرده و از مرجانها که به‌صورت فیلتر طبیعی تصفیه آب عمل می‌کنند، عبور می‌کند و در لایه گل‌مارن جریان پیدا می‌کند. گل‌مارن نوعی گل‌رس است که در حالت طبیعی نرم و انعطاف‌پذیر بوده و مانند تصفیه کننده آب عمل می‌کند. این گل خاصیت درمانی دارد و علاوه‌بر آن در آجرپزی و کوزه و سفال مورد استفاده خاص قرار می‌گیرد.
اطلاعاتی درباره شهر زیرزمینی کاریز کیش
محل تجمع آب قنات در ۱۶متری از سطح زمین حفر شده است. ارتفاع سقف شهر زیرزمینی کاریز کیش هشت متر است و جنس بستر غار آهکی و مرجانی که زمانی بستر آب دریا بوده و مملو از سنگواره‌ها و فسیل‌های آبزیان و جانداران دریایی است. با نظر کارشناسی ۲۷۰ تا ۵۷۰ میلیون سال قدمت دارند. این فسیل‌هل از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن محسوب می‌شود، زیرا تنها بنایی است که سقف آن مملو از صدف و مرجان‌های طبیعی است. همچنین تنها بنایی است که در دل جزیره مرجانی بنا شده است.
تا مدت‌ها این مجموعه جاذبه‌ای برای گردشگران نداشت و از آن استفاده‌ای نمی‌شد؛ اما به مرور زمان سرمایه‌گذاران بسیاری را برای بازسازی ترغیب کرد و در سال ۱۳۷۸ پروژه احیا شهر زیرزمینی کاریز کیش شروع شد. این بنا مجددا با استفاده از اصول معماری ایرانی و با حداقل آسیب و محافظت از منبع آب‌شیرین و کانال‌های کاریز مرمت شد.
شهر زیرزمینی کاریز کیش تلفیقی از هنر ایرانی و طبیعت جزیره‌کیش، از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری، مجموعه‌ای فرهنگی و تاریخی است. این مجموعه بعد از مرمت و تغییر کاربری قابل بازدید عموم شد که در زمره مهم‌ترین جاذبه‌های ایران و حتی جهان نام برده می‌شود و شاهکاری در جنوب ایران است.
سفر به اعماق جزیره
شهر زیرزمینی کاریز در مسیر ورودی با نورهای رنگی از شما استقبال می‌کند. از پله‌ها که پایین بروید وارد دالان‌های پوشیده شده از مرجان و فسیل‌های چند میلیون ساله با حیاط مرکزی که آب شیرین قنات در آن جریان دارد، می‌شوید. این مسیر ۱۵ کیلومتر طول دارد و تبدیل به سه رشته می‌شود.
در هر دالان، راهنما همراه با توضیحات شما را راهنمایی می‌کند.
در ابتدا با نقشه کامل این شهر روبه‌رو می‌شوید و از راهروهای باریک و پله‌ها وارد رشته‌های دیگر خواهید شد. در طول مسیر قنات، ۲۴۷ حلقه چاه را خواهید دید. اگر به هنگام بازدید به سقف شهر زیرزمینی کاریز نگاه کنید، یکی از حلقه‌های چاه را می‌بینید که اخیرا در لایه‌مرجانی به ضخامت ۷ متر حفر شده است.
بعضی از چاه‌ها دست نخورده باقی مانده و بعضی از آن‌ها برای تهویه هوا و نور بیشتر به‌صورت مخروطی در آمده‌اند.
شهر زیرزمینی کاریز، بدون ابزارآلات پیشرفته با وسایلی مانند تیشه و کلنگ احداث شده است. این ابزارها را می‌توانید بر سقف و دیوار کاریز مشاهده کنید. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد شهر زیرزمینی کاریز جریان آب‌شیرین و هوا خنک در زیرزمین است و این هوا خنک به‌طور دائم درمحوطه موج می‌زند. درطول سال تغییر نمی‌کند، بنابراین فرقی نمی‌کند، چه فصلی برای بازدید به کاریز کیش بروید. در کل این مسیر یک‌طرفه، از قدمت و تماشای سنگواره‌ها با تزیین نورهای رنگی لذت ببرید.
دیگر جذابیت‌های موجود در کاریز
در ادامه به موزه خلیج فارس می‌رسید که در آنجا با قدمت و ویژگی آثار گذشتگان و اسناد تاریخی خلیج فارس و کلکسیونی از آثار باستانی کاریز آشنا می‌شوید. غرفه‌های دیگری از جمله نقش‌حنا و نوشیدنی و صنایع‌دستی و عکاسخانه هم می‌بینید.
. ویدئو از ساجده ثمره بهرامی
در پایان مسیر کاریز، رستورانی با فضای باز و معماری‌سنتی و مکانی جذاب با موسیقی‌زنده برای بازدیدکنندگان فراهم شده است. می‌توانید ساعاتی را بعد از بازدید از شهر زیرزمینی کاریز در کنار مرغابی‌ها و قنات آب‌شیرین سپری کنید. برای بازدید از شهر زیرزمینی کاریز یک ساعت وقتتان را بگذارید تا از لاک‌پشتی با قدمت بیش از صدها میلیون سال، پایاب‌های کهن کاریز و لایه‌های مختلف زمین و چاه‌های کاریز با دقت دیدن کنید.
اگر تورهای گردشی گشت دورجزیره را تهیه کنید، یکی از محل‌های بازدید در کل گشت دورجزیره شهر زیرزمینی کاریز است که در نزدیکی یکی دیگر از آثار تاریخی و گردشگری کیش، شهر حریره و بانجی جامپینگ کیش قرار گرفته است. با گذر از آن‌ها، وارد محوطه کاریز می‌شوید.
زمان بازدید از کاریز کیش همه روزه از ساعت ۹ صبح الی ۱۰ شب است. آدرس آن هم جزیره کیش، بلوار میرمهنا، حد فاصل میدان المپیک و میدان فارور، شهر زیرزمینی کاریز کیش است.
اگر شما هم از این شهر زیرزمینی زیبا و دیدنی بازدید کرده‌اید، نظرتان را درباره آن با ما در نابرو به اشتراک بگذارید.
. ویدئو از ساجده ثمره بهرامی
