بهشهر یکی از شهرهای گردشگری مازندران است که جاذبه‌های مختلف طبیعی، تاریخی و تفریحی دارد، مانند مجتمع عباس‌آباد، پارک ملت، کاخ صفی‌آباد، تالاب میانکاله، چشمه عمارت، آبشار سنگ نو و آبشار «چشمه او». یکی از این جاذبه‌ها که علاوه‌بر زیبایی و سرسبزی محیطش، قدمت و شهرت جهانی دارد و ثبت ملی شده، غار هوتو و کمربند است. با مطالعه این مطلب با نابرو همراه باشید تا با این جاذبه تاریخی‌تفریحی بیشتر آشنا شوید.
موقعیت مکانی غار هوتو و کمربند
غار هوتو و کمربند ابتدای ورودی شهر بهشهر و فاصله دوکیلومتری از غرب بهشهر در روستایی به‌نام شهیدآباد قرار دارند؛ البته این روستا بین محلی‌ها بیشتر به‌نام «تروجن» یا «تریجان» شناخته می‌شود. در حاشیه جاده اصلی تابلوهای راهنمای مسیر غار نصب شده‌اند و به پیداکردن مسیر کمک می‌کنند.
این دو غار روی تپه باستانی کمربن در دامنه کوه‌های البرز واقع شده‌اند. برای ورود به مجموعه گردشگری غار هوتو و کمربند می‌توانید از مسیر آسفالته تپه تا در ورودی و پارکینگ مجموعه رانندگی کنید و با پرداخت هزینه پارکینگ، خودروی خود را در آن پارک کنید یا اینکه از همان پایین تپه از طریق پله‌های ابتدای ورودی و از بین درختان سرسبز انار مسیر را طی کنید و با تماشای زیبایی و سرسبزی مسیر و منظره گل‌های انار یا انارهای جنگلی ترک‌خورده بر شاخه‌های درختان، آرامش و لذتی فوق‌العاده را تجربه کنید.
انتهای مسیر پله‌ها هم به فضای پارکینگ و محل فروشگاه‌ها و امکانات رفاهی مجموعه می‌رسد.
غار هوتو از مجموعه غار هوتو و کمربند
در محوطه پارکینگ تابلوهایی کوچک در بین درختان انار نصب شده‌اند که بازدیدکنندگان را به‌سمت غارهای هوتو و کمربند راهنمایی می‌کنند. بازدید از این غارها رایگان است. بعد از چند دقیقه پیاده‌روی به اولین دهانه غار هوتو می‌رسید.
غار هوتو دو دهانه دارد که در ارتفاع‌های مختلف قرار گرفته‌اند. ورود به غار از اولین دهانه آن ممکن نیست و جلوی آن با حصار چوبی بسته شده است و فقط می‌توان از بالا منظره پایین و درون غار را تماشا کرد. برای ورود به غار هوتو باید مسیر را از بین درختان انار به‌سمت دهانه دوم غار ادامه داد.
نشانه‌های زندگی در غارها
در طی کاوش‌های باستان‌شناسی انجام‌شده در این غار، آثار باستانی مهمی مربوط به زندگی انسان‌های نخستین پیدا شده‌اند که مهم‌ترینشان «استخوان‌های انسان هوتو» با قدمت بیش از هفت‌هزار سال است. در واقع این استخوان‌ها متعلق به انسان‌هایی است که ظاهراً وقتی دایره‌وار دور هم نشسته بودند، طاق غار بر سرشان آوار شده است.
گذر زمان و سقوط سنگ‌ها این استخوان‌ها را تکه‌تکه کرده بود، اما باستان‌شناسان با کنار هم گذاشتن این تکه‌ها، شکل جمجمه انسان‌های هوتو را تشخیص دادند که با اسکلت انسان نئاندرتال و انسان پیلت داون که در دوره‌ای یکسان زندگی می‌کردند، فرق دارد و بیشتر شبیه جمجمه انسان امروزی است، با این تفاوت که اندازه جمجمه‌ها کوچک‌تر و همه دندان‌هایشان سرپهن و آسیایی بوده است؛ این مساله نشان می‌دهد که این انسان‌ها در دوره گیاهخواری زندگی می‌کرده‌اند.
تصاویری از اکتشافات این غار در بخش بایگانی موزه باستان‌شناسی دانشگاه پنسیلوانیا وجود دارد. جالب است بدانید این اسکلت‌ها در همان سال‌ها از ایران به آمریکا منتقل شده‌اند، البته به‌طور دقیق مشخص نیست که در کدام‌یک از موزه‌های آمریکا نگهداری می‌شوند.
غار کمربند از مجموعه غار هوتو و کمربند
بعد از دیدن غار هوتو، با ادامه‌دادن مسیر تقریبا در ۱۰۰متری این غار، غار کمربند را می‌بینید. غار کمربند غاری آهکی به‌طول ۱۰ متر است که چهار متر عرض و پنج متر ارتفاع دارد. این غار هم مانند غار هوتو بن‌بست است و امکان پیشروی در آن وجود ندارد.
غار کمربند شش طبقه دارد البته نه شش طبقه که از آن‌ها بالا بروید، بلکه شش لایه طبقاتی با ۲۸ قشر زمین‌شناسی مختلف که مربوط به دوران پارینه‌سنگی و نوسنگی هستند. وجود رگه‌هایی از سنگ چخماق در نزدیکی غار و سفال‌های دست‌ساز کشف‌شده نشان می‌دهد که لازم نبوده ساکنان غار برای ساخت ابزارهای موردنیاز خود به جاهای دوردست بروند و اکثر ابزارهای خود را از سنگ چخماق می‌ساخته‌اند.
اطلاعات تاریخی غارهای هوتو و کمربند
آثار باستانی متنوعی در غارهای هوتو و کمربند کشف شده‌اند که تمامشان مکمل یکدیگر بوده‌اند، مثلا از غار هوتو استخوان‌های موش صحرایی و سگ دریایی و نوعی آهو و همچنین استخوان مردی بالغ و دو زن و یک جفت استخوان بسیار بزرگ ران کشف شده‌اند. در غار کمربند هم استخوان دختری ۱۲ساله، استخوان‌های مادری جوان به‌همراه نوزادش و یک استخوان بازوی انسان کشف شده است.
باستان‌شناسان با توجه به همه این کشفیات کنار ظروف سفالی و سنگ‌های چخماق به‌دست‌آمده، به این نتیجه رسیدند که ساکنان این غارها در دوره پارینه‌سنگی از طریق شکار حیواناتی مثل آهو و بز وحشی و گوسفند زندگی خود را می‌گذرانده‌اند اما در دوره نوسنگی با اهلی‌کردن حیوانات به شبانی و زراعت و استفاده از آتش و پخت سفال پرداخته‌اند.
امکانات رفاهی و تفریحی مجموعه
با همت شرکت تعاونی سبزگستر هوتو در حال حاضر این مجموعه گردشگری زیبا امکانات رفاهی چشمگیری را در خود جای داده است که گردشگران و بازدیدکنندگان می‌توانند علاوه بر بازدید از غارها و گشت‌وگذار در فضای سرسبز ایجادشده با درختچه‌های انار جنگلی، اوقاتی خوشایندی را در رفاه در این مجموعه سپری کنند.
از جمله امکانات رفاهی این مجموعه می‌توان به نمازخانه، سرویس‌بهداشتی، بوفه، فروشگاه‌های متنوع، رستوران، زیپ لاین؛ پل چوبی معلق، شهربازی بچه‌ها و آلاچیق‌های سرپوشیده اشاره کرد.
اگرچه غارهای هوتو و کمربند در فهرست آثار تاریخی ثبت شده‌اند، اما از آن‌ها خوب محفاظت نمی‌شود و تا ۱۰ سال قبل حتی برای بسیاری از اهالی خود مازندران هم ناشناخته بوده است. با هدف معرفی بیشتر از سال ۱۳۹۱ هرساله جشنواره انار در این مجموعه برگزار می‌شود یا به مناسبت‌های مختلف پیاده‌روی‌هایی با مقصد نهایی مجتمع هوتو برنامه‌ریزی و اجرا می‌شوند.
امیدواریم با اطلاعاتی که درباره این مجموعه گردشگری دل‌نشین در نابرو کسب کردید، انگیزه‌ای برای شما به وجود آورده باشیم تا از این جاذبه گردشگری بهشهر دیدن کنید و تجربه‌تان را با ما به اشتراک بگذارید.
آدرس: استان مازندران، غرب شهر بهشهر، روستای تروجن (شهیدآباد)، غار هوتو و کمربند
دسترسی
- استفاده از خودروی شخصی برای پیمودن مسیر تا رسیدن به غارها
- استفاده از قطار تهران‌گرگان یا اتوبوس‌های بین‌شهری، پیاده‌شدن در ایستگاه شهر بهشهر و ادامه مسیر با تاکسی تلفنی یا تاکسی‌های درون‌شهری
