
عمارت پروین شاهرود؛ عمارتی در جوار شیخ ابوالحسن خرقانی
روستای قلعه نو خرقان در استان سمنان و نزدیک جنگل ابر، از مقاصدی است که گردشگران خیلی کم آن را میشناسند و کمتر به آن سفر کردهاند. بیشتر بازدیدکنندگان این شهر مریدان شیخ ابوالحسن خرقانیاند و میخواهند شب و روزی را در جوار شیخ سپری کنند. این مریدان برای سالها یا در آرامگاه شب را صبح میکنند یا در یکی از اقامتگاههای روستاها و شهرهای اطراف مانند شاهرود ساکن میشوند. اما یکیدوسالی است بانویی جوان و خوشذوق که اصلیتی خرقانی دارد، به روستای پدریاش مهاجرت و یکی از خانههای مهم و قدیمی روستا را به یکی از اقامتگاههای زیبا تبدیل کرده است. نام این اقامتگاه و خانه عمارت پروین است. داستان این عمارت و ایده شکلگیریاش را در نابرو با شما در میان خواهم گذاشت با ما همراه شوید تا سری به مکان های دیدنی سمنان بزنیم.
تاریخچه و روایات شفاهی عمارت پروین
بانو مرجان محمدی میگوید: «این خانه خانهای است که مادرش در آن بزرگ شده بود. یکی از خانههای بزرگ و زیبای روستا است که به خاطر صاحبخانه، شهرت زیادی به دست آورده است.» پدربزرگ مرجان، مردی باخدا و معتمد مردم بوده است. مردم احترام ویژهای برایش قایل بودند و او را به خوشنامی میشناختند. خانه همیشه پراز مهمان بوده است.
. ویدئو از نگار علیزاده
مردم اینجا را برای برگزاری مراسم خوشی و شادی انتخاب میکردند؛ مراسمی مانند عقدکنان، عروسی و مولودی که برای همه سازنده خاطراتی زیبا است. شاید یکی از دلایلی که این خانه مثل تمام خانههای دیگر روستا خراب نشده است، همین خاطرات باشد. انگار این عمارت بخشی از خاطرات جمعی روستا و مردمانش است و نبودنش خیلی از خاطرات را نابود میکند. خاطرات این مردم را به یکدیگر پیوند داده است و حس و حالشان را ساخته است.
کار مهم مرجان محمدی
زمانی که ورثه قصد فروش خانه را داشتند، مرجان شروع کرد به خرید سهمها از داییها و خالهها. هر سال با دسترنجش بخشی از خانه را صاحب میشد و درنهایت تمام خانه را با کمک پدر و مادرش به دست آورد. حالا اول کار است! او باید عمارت را دوباره زنده میکرد. بخشهایی از بنا نیاز به مرمت و تغییر کاربری داستانهای تازه خودش را به همراه داشت. بههرحال بعد از سالها مرمتهای لازم انجام میشوند و خانه آبا و اجدادیاش برای استفاده بهعنوان اقامتگاه بومگردی آماده میشود.
چرا این عمارت «پروین» خوانده میشود؟
نوبت به نامگذاری میرسد؛ مرجان تصمیم میگیرد عمارت را بهنام مادرش «پروین» نامگذاری کند. کسی که از کودکی در این خانه خاطراتی داشته است و حضورش میتواند حالوهوا و حسی خاص به آن اضافه کند. حالوهوایی از جنس میراث ناملموس و خاطرات روستا که از باقی جاذبههای ملموس روستا تفکیکشدنی نیست.
این روزها پروین خانم همیشه در خانه حضور ندارد؛ اما روزهایی که به خانه میآید، با گفتن خاطرات قدیمی، پختن نان و طبخ غذاهای سنتی، حالوهوای خانه را عوض میکند. با برگزاری عروسی، عمارت بهعنوان اقامتگاه بومگردی افتتاح شد. شروعی که یادآور کاربری قدیمی خانه است و مردم را به این علت دوباره دور هم جمع میکند.
اتاقها
عمارت پروین اتاقهای کوچک و بزرگی دارد که باتوجهبه تعداد مسافران دستهبندی میشوند. سرویس خواب اتاقها کفخواب است. نگران رختخوابها نباشید، چون همه تمیزند و خوابیدن به همان سبک قدیمی حال خوبی را که از اقامت در این خانه قدیمی گرفتهاید دوچندان میکند. سرویس بهداشتی همه اتاقها داخل اتاق قرار دارد و لازم نیست برای حمام و توالت به حیاط بروید.
پنجرههای رو به بیرون اتاقها همه ارسی با شیشههای رنگیاند. در ساعتهایی از روز میتوانید پردهها را کنار بزنید و از نورهای رنگارنگ لذت ببرید که به اتاقها وارد میشوند.
اتاق مهتابی
یکی از اتاقهای بزرگ خانه مهتابی نام دارد. در شبهای مهتابی، نور مهتاب وارد این اتاق مهتاب میشده است و به همین دلیل به این نام مشهور است. البته چون نزدیک به در خانه است، بخشی از بیرونی خانه محسوب میشود. درواقع برای این که مهمان غریبه وارد اندرونی و فضاهای شخصی نشود، در همین اتاق مهتابی از او پذیرایی میکردهاند.
درونگرایی؛ از ویژگیهای معماری سنتی
درونگرایی فرهنگی از آن نوعی که در یزد یا شهرهای مرکزی دیده میشوند، در خانههای سنتی این منطقه چندان وجود ندارد. این را میتوان در معماری عمارت پروین دید. بهطوریکه بخش بیرونی و اندرونی چندان فضاهای دور و مستقلی از یکدیگر نیستند. کسی که وارد قسمت بیرونی میشود، بهراحتی با کنارزدن پردهها میتواند اندرونی را در آنسوی حیاط خانه ببیند.
همین حد از تفکیک فضاها در این ناحیه از ایران موردقبول مردم بوده است. این در حالی است که در شهرهایی مانند یزد یا کاشان، اگر غریبهها در بیرونی بودند، نمیتوانستند بههیچعنوان اندرونی را ببینند و باید راهروهای پرپیچوخمی را طی میکردند تا به این بخش برسند.
اتاق تاریک
این بخش از خانه درون یکی از اتاقها تعبیه شده است. اتاقکی با سقف کوتاه که با یک در و چند پله از اتاق اصلی جدا میشود. این اتاق روزن و پنجرهای به بیرون ندارد. سقف بسیار کوتاهی دارد، تا جایی که فقط انسان نشسته سرش به سقف اصابت نمیکند و بههیچعنوان نمیتوان در آن ایستاد. در این بخش از خانه میوههایی مانند انگور یا زردآلو را خشک میکردند یا خوراکیهایی در آن نگهداری میشدهاند که نیاز به تاریکی داشتند تا دچار فساد نشوند.
حیاط
حیاط عمارت پروین یکی از بخشهای باصفای خانه است که بخشی از خاطرات سفر شما به روستای قلعه نو خرقان و اقامت در عمارت پروین را میسازد. حوض بزرگ وسط حیاط، ماهیهای قرمز، گلدانها با گلهای رنگارنگشان، آفتاب که روزها در حیاط پهن میشود، و سکوت و دنجی شبهای مهتابی از آن چیزهاییاند که هرگز بعد از برگشت نمیتوانید فراموششان کنید.
. ویدئو از نگار علیزاده
این خاطرات حتما روزی و جایی دلتنگتان میکنند. سعی کنید بخشی از لحظات سفر را روی تختهای گوشه حیاط بنشینید و از این فضای زیبا استفاده کنید.
صبحانه
صبحانههای عمارت پروین ساده اما خوشمزهاند. مربای بادمجان خوردهاید؟ در عمارت پروین صبحتان را با این مربا و پنیر و کره محلی شروع خواهید کرد. البته عدسی، املت یا نیمرو هم بهنوبت، هر روز سر میز حاضرند. صبحانهها در حیاط عرضه میشوند که روزتان را زیبا میکند.
تجربهها
یکی از چیزهایی که میتواند اقامت در بومگردی را جذاب کند، این است که بهعنوان مسافر فرصت پیدا میکنید تا چند روزی زندگی بهسبک محلیها را تجربه کنید. این اتفاق بهجز با فعالیت یا تورهای تجربهمحور امکانپذیر نیستند. در عمارت پروین میتوانید نانهای محلی مانند نان «سیر کلاغ» را در حیاط بپزید و نوشجان کنید.
غذاهای دیگر محلی مانند تهچین شاهرودی، خورشت سیب آلبالو، انواع اشکنهها و… هم بهعنوان شام و نهار در عمارت پروین عرضه میشوند. هرچند که فقط خوردن این غذاها نیز بخشی از تجربه زیستن بهمانند محلیها است، اما اگر علاقه نشان دهید شاید بتوانید در روند پخت هم شرکت کنید و کمی بیشتر با این فرهنگ غذایی آشنا شوید.
بهجز این میتوانید شنیدن نوازندگی سازهای عرفانی را تجربه کنید که مریدان شیخ خرقانی در عمارت پروین مینوازند. بهشرط آن که خوششانس باشید و زمانی آنجا حاضر شوید که یکی از مریدان شیخ هم آنجا اقامت داشته باشد و برایتان بنوازد.
حدود قیمتها
در سال 13۹۸، قیمت هر شب اقامت در عمارت پروین برای دو نفر با صبحانه 180000 تومان است. برای هر وعده غذایی هزینههای جداگانه دریافت میشود. چای دمی در حیاط همیشه به راه است و بابت آن نیازی نیست مبلغی بپردازید.
دسترسی به عمارت پروین
برای استفاده از حملونقل عمومی و ارزان میتوانید از خیابان 17 شهریور شاهرود، تاکسیهای خطی قلعه نو را سوار شوید و از راننده بخواهید جلوی عمارت پروین پیادهتان کند. این مسیر نهایتا ۱۵ دقیقه است. هرروز صبح از جلوی مسجد جامع قلعه نو که دو دقیقه با عمارت پروین فاصله دارد یک سرویس مینیبوس در ساعت ۱۰ و یک سرویس اتوبوس هم در ساعت ۹ صبح عبور میکنند. مقصد این سرویسها شاهرودند؛ اما اگر مسافر بسطام هم باشید، میتوانید میانه راه پیاده شوید.
رزرو اتاقها در عمارت پروین
برای رزرو اتاق میتوانید به صفحه اینستاگرام عمارت پروین(emaratparvin) پیغام بدهید یا با شماره ۰۹۱۲۸۷۳۳۳۴۹ تماس بگیرید.
اگر شما هم پیش از این به عمارت پروین سر زدهاید، تجربه حضور خود در این عمارت را با ما در نابرو به اشتراک بگذارید.