به‌طور معمول افرادی که تنهایی سفر و کوله‌گردی می‌کنند، خیلی به مقصد سفر اهمیت نمی‌دهند و مکان‌هایی که می‌روند بیشتر به اتفاقاتی که در مسیر برایشان می‌افتد، بستگی دارد. گاهی اوقات هم نداشتن وسیله شخصی در سفر باعث می‌شود بعضی مناطق گردشگری را نتوانید بازدید کنید. در این نوشته می‌خواهم از تجربه سفر به یکی از روستاهای کویری در مسیر طبس بنویسم. تصور می‌کنم این مقصد برای افرادی مناسب است که به‌صورت خانوادگی و با اتومبیل سفر می‌کنند، ولی در سفر هیچ اما و اگری نمی‌توان آورد و هر کسی برای رفتن وسیله مناسب را پیدا خواهد کرد. در این مقاله از نابرو همراه من باشید تا شما را با یکی از روستاهای کمتر شناخته شده طبس، روستای دیهوک آشنا کنم.
روستای دیهوک کجا واقع شده‌است؟
روستای دیهوک روستایی از توابع شهر طبس است. اگر از سمت مشهد به‌سمت طبس حرکت کنید، حدود دو ساعت مانده به طبس قرار گرفته است. درواقع برای رسیدن به طبس مسیر دیهوک، اصفهک، طبس را باید بروید. فاصله این روستا تا شهر یزد 470 کیلومتر و تا کرمان 440 کیلومتر است. این روستا در استان خراسان‌جنوبی قرار گرفته و فاصله آن با مرکز این استان که شهرستان بیرجند است 198 کیلومتر است. این روستا روستایی کویری است و از محصولات کشاورزی منطقه زعفران و خرما را می‌توان نام برد.
آشنایی با روستای دیهوک
دیهوک روستایی با قدمتی حدود 150 سال است. البته در گذشته با نام دهک شناخته می‌شد و در گذر سال‌ها تلفظ نام آن به دیهوک تغییر کرده است. یکی از اتفاقات مهمی که در این روستا افتاده، زلزله شدیدی است که در سال 1357 باعث ویرانی تمام روستا شد.
معماری این روستا مهم‌ترین جاذبه‌ای است که باعث جذب گردشگران به این منطقه می‌شود. هسته اصلی روستا روی تپه‌ای ساخته شده که با قرار گرفتن روی آن متوجه می‌شوید بهترین نقطه را برای ساخت خانه‌ها در روستا در نظر گرفته‌اند.
معماری قدیمی روستای دیهوک به‌صورت خانه‌های کاهگلی با سقف‌های گنبدی‌شکل و با ارتفاع کوتاه است. به‌دلیل کویری بودن منطقه و گرم‌و‌خشک بودن آب‌و‌هوا، معماری خانه‌ها به‌گونه‌ای است که در هوای گرم داخل خانه‌ها هوای مطبوعی داشته باشد. از مصالح این خانه‌ها تا نوع معماری همگی به کمال در راستای زیبایی ظاهری و درعین‌حال باتوجه‌به نیازهای منطقه به کار رفته‌اند.
در روستای دیهوک نخل‌های زیبایی دیده می‌شوند که من باتوجه‌به عکس‌هایی که از این منطقه دیده بودم، انتظار نخلستان بزرگ‌تری را داشتم اما متأسفانه از آن چیزی که انتظار داشتم، سرسبزی کمتری به چشم می‌آمد.
این روستا مانند بیشتر روستاهای کویری بسیار آرام و ساکت است و ابتدای ورودتان حتی ممکن است تصور کنید روستا خالی است و سکنه‌ای ندارد، اما کم‌کم روستاییان را می‌توانید حین آب دادن به درختانشان، یا سرگرم کارهای دیگر در گوشه‌وکنار روستا ببینید.
روستای دیهوک روستای کوچکی است، ولی در منطقه خوبی واقع شده و کمی نسبت‌به مناطق اطرف ارتفاع بالاتری دارد که باعث می‌شود هم هوای بهتری داشته باشد، هم فضای روستا را بسیار دلنشین کرده‌است. روستای دیهوک ترکیبی است از رنگ آبی آسمان و خاکی زمین و خانه‌های کاهگلی و سبز تیره نخل‌ها و پوشش گیاهی منطقه که در عین کم‌تنوع‌بودن رنگ‌هایی که در منطقه وجود دارد، به‌نسبت یک روستای کویری بسیار رنگی و زنده است.
پیاده‌روی در کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا
یکی از تجربه‌های لذت‌بخش در روستای دیهوک قدم زدن در میان کوچه‌های کاهگلی است. وارد هر مسیر که می‌شوید، مسیری دیگر روبه‌رویتان باز می‌شود و وسوسه قدم گذاشتن در مسیر بعدی باعث می‌شود راه آمدنتان را فراموش کنید که خود لذت کوتاه احساس گم شدن را در روستایی بسیار کوچک برایتان ایجاد می‌کند.
در میان کوچه‌ها که قدم می‌زنید، ممکن است از بین دیوارهای کاهگلی وجود چشم‌هایی را احساس کنید که شما را تماشا می‌کنند، نزدیک‌تر که می‌شوید می‌توانید صاحب این چشم‌های زیبا را تشخیص دهید. شترهای زیادی را می‌توانید در روستا ببینید.
شتر از حیواناتی است که در مناطق کویری زندگی می‌کند و بیشتر روستاییانی که در روستاهای کویری زندگی می‌کنند، شتر نگهداری می‌کنند.
در روستای دیهوک می‌توانید از روستاییان شیر و دوغ شتر را خریداری کنید. این روستا به‌دلیل دورافتادگی و قرار گرفتن در مسیری که مسافر کمتری از آن عبور می‌کند، گردشگر زیادی ندارد و کمتر شناخته شده است.
شرایط اقامت در روستای دیهوک
اگر قصد شب‌مانی در روستای دیهوک را داشته باشید، دو اقامتگاه بوم‌گردی در این روستا هستند که مکانی را برای گردشگران به وجود آورده‌اند که هم می‌توانید در آنجا استراحت کنید و هم صبحانه، ناهار و شام صرف کنید.
دیهوک؛ روستایی در مرز فراموشی
نکته ناراحت‌کننده در این روستا، بی‌توجهی به بافت معماری قدیمی و ساخت خانه‌های جدید با معماری سیمانی است. به‌طور تقریبی همه بافت قدیمی و کاهگلی روستا به‌دلیل تخریب زیاد خالی و بی‌سکنه است، ولی متأسفانه باوجود نمونه‌ای بسیار عالی و بی‌نقص از معماری که در منطقه اجرا شده، هیچ خانه تازه احداثی را نمی‌توانید در منطقه ببینید که کمی باتوجه‌به وضعیت بومی منطقه ساخته شده باشد.
بی‌هویتی معماری چیزی است که من به‌عنوان گردشگری که چیز زیادی از معماری نمی‌داند در بیشتر شهر و روستاهای ایران می‌بینم. امیدوارم به زندگی‌های کوتاهمان کمی بیشتر ارج بگذاریم.
