صعود به قله سبلان و دیدن دریاچه‌ای که روی قله قرار دارد، شاید آرزوی بسیاری از افراد باشد. این آرزو برآورده‌شدنی است. تجربه صعود به سومین قله مرتفع ایران، یعنی قله سبلان آن‌قدر دل‌انگیز است که ارزش هر سختی را دارد. برای صعود به یکی از مکان‌های دیدنی اردبیل، سبلان از شابیل با من در نابرو همراه شوید.
قله سبلان
قله سبلان با حدود 4811 متر ارتفاع، پس از قله دماوند و علم کوه سومین قله مرتفع ایران است. کوه سبلان آتشفشانی خاموش است. این قله علاوه‌بر دریاچه دائمی، ویژگی نمادین دیگری هم دارد: سنگ بزرگ و زیبای عقاب که در قسمت غربی آن قرار گرفته است. به‌علاوه، دو قله هرم و کسرا نیز از قلل معروف سبلان‌اند.
دریاچه سبلان
قطعا دریاچه سبلان یکی از چشم‌اندازهای طبیعی متفاوتی است که می‌توان در ایران دید. بااینکه دریاچه‌های زیادی در دنیا وجود دارند که در ارتفاع بالای 6000 متر یا 5000متری قرار گرفته‌اند، مانند دریاچه «اوخوس دل سالادو Ojos del Salado» در ارتفاع 6390متری شیلی یا دریاچه‌هایی در تبت، این دریاچه را نیز می‌توان یکی از دریاچه‌های مرتفع دنیا دانست. متاسفانه بسیاری از جاذبه‌های طبیعت ایران به‌دلیل ناشناخته‌بودن و معرفی‌نشدن، در فهرست جاذبه‌های گردشگری دنیا دیده نمی‌شوند.
گفته می‌شود دریاچه سبلان حدود 40 متر عمق دارد و ابعادش تقریبا 140 در 80 متر است. یکی از زیبایی‌های این دریاچه دیواره‌های سنگی دورش و همچنین یخچال‌هایی هستند که در همه فصول سال وجود دارند؛ چون در مقابل تابش مستقیم آفتاب قرار نگرفته‌اند و به‌سختی آب می‌شوند. بسیاری از کوه‌نوردان، حتی زمان صعود به سبلان از شابیل در تابستان، دریاچه را در حالت یخ‌زده می‌بینند که همین رخداد از جذابیت‌هایش است. ممکن است با دیدن آب شفاف و آینه‌ای دریاچه، هوس کنید در آن شنا کنید؛ اما هوای سرد مانع می‌شود. به‌هرحال، می‌توانید دستی به آب بزنید و لطافت آن را به‌خوبی لمس کنید. این لطافت به‌علت سبک‌بودن زیاد آب این دریاچه و سیلیسی‌بودنش است. همین مسئله موجب می‌شود موجود زنده‌ای قادر به زندگی در این محیط نباشد.
مسیر صعود به سبلان از شابیل
صعود به قله سبلان کار چندان راحتی نیست. مسیرش طولانی است و ممکن است شما را خسته کند؛ اما دریاچه سبلان به‌حدی زیبا و شگفت‌انگیز است که پیشنهاد میکنم این مسیر سخت را امتحان کنید. هرساله تعداد زیادی از افراد بومی و غیربومی برای صعود به سبلان راهی «شابیل» می‌شوند. کوه سبلان ارزش بسیار زیادی برای استان اردبیل دارد و در اصطلاح آن را «سلطان ساوالان» می‌نامند. مردم محلی معتقدند زرتشت در این کوه به پیامبری رسیده است و برخی هم بر این باورند که مقبره این پیامبر در نزدیکی دریاچه سبلان و زیر یکی از سنگ‌های آن قرار دارد. نیچه نیز در کتاب «چنین گفت زرتشت» اشاره‌ای به پایین‌آمدن زرتشت از کوه سبلان دارد. به همین دلیل، هنگام صعود به سبلان از شابیل افرادی را می‌بینید که بدون هیچ تجهیزات کوه‌نوردی و تنها به‌عشق بالارفتن از سلطان ساوالان، هر دشواری را به جان می‌خرند.
مسیر صعود به سبلان از شابیل به‌نسبت دیگر کوه‌ها طولانی است و تقریبا تمام مسیر به‌صورت شیب‌دار است. بنابراین، بهتر است آمادگی بدنی خوبی داشته باشید تا در طول راه خسته نشوید و به زانوهایتان فشار کمتری وارد شود. می‌توانید پیمایش خود را از پای کوه شروع کنید و طبق برنامه‌ای دوروزه به قله صعود کنید. همچنین می‌توانید با پاترول‌هایی که مخصوص گردشگران و کوه‌نوردان است، تا پناهگاه معروف به حسینیه مقدس اردبیلی بالا بروید که در ارتفاع 3600متری قرار گرفته است و صعودی یک‌روزه داشته باشید. مدت‌زمان صعود کاملا به سرعتتان بستگی دارد؛ اما به‌طور کلی بین پنج تا هفت ساعت زمان خواهد برد. زمان فرود از کوه نیز حدود چهار ساعت است.
یکی از جذابیت‌های این مسیر، دریاچه‌ها و آبگیرهای کوچک و بزرگی‌اند که پس از ارتفاع‌گرفتن، در دوردست‌ها خواهید دید. این دریاچه‌ها با رنگ سرمه‌ای میان رنگ خاکی طبیعت اطرافشان دلبری می‌کنند. این‌ها یکی از مقاصد اصلی گردشگری این منطقه‌اند و هرساله افراد زیادی را جذب می‌کنند. دریاچه آت‌گلی، تئور و لجن گوی از آن جمله‌اند.
همچنین اگر فرصت کردید، سری هم به شیروان دره بزنید که در نزدیکی این منطقه قرار دارد و بسیار زیبا است. شکل عجیب سنگ‌ها و صخره‌هایش شما را شگفت‌زده خواهد کرد. این جاذبه، هم از داخل جاده مشخص است و هم می‌توانید از پشت مجموعه آب گرم شابیل با 15 دقیقه پیاده‌روی از نزدیک نظاره‌گرش باشید.
آب‌گرم شابیل
صعود به سبلان از شابیل شاید یکی از بهترین صعودها باشد؛ چون می‌توانید بعد از کوه‌نوردی سنگین، به آب گرم شابیل بروید و خستگی راه را از تن به در کنید. این مجموعه در ابتدای مسیر پیمایش و روبه‌روی آن قرار گرفته و بخش زنانه و مردانه‌اش جدا است. به همین علت، همه اعضای گروه می‌توانند هم‌زمان از این امکانات استفاده کنند. البته علاوه‌بر آب گرم، حوضچه آب سرد هم وجود دارد. اگر لباس شنای خودتان را فراموش کردید، می‌توانید از غرفه‌های داخل این مجموعه خرید کنید.
بهترین زمان صعود به قله سبلان
بهترین زمان صعود به قله سبلان در ماه‌های گرم سال، یعنی تیر و مرداد است؛ اما صعود در ماه‌های دیگر هم امکان‌پذیر است. بسیاری از کوه‌نوردان حرفه‌ای در طول ماه‌های سرد سال نیز به این کوه صعود می‌کنند. این کار نیازمند تجربه و تجهیزات بیشتری است.
نکات احتیاطی در صعود به قله سبلان
در راه صعود به سبلان از شابیل مراقب بادهای شدیدی باشید که ممکن است شروع به وزیدن کنند. گاهی شدت باد به‌حدی می‌رسد که می‌تواند شخص را از روی کوه به پایین پرت کند. بنابراین، اگر در چنین موقعیتی قرار گرفتید، سعی کنید بنشینید و از باتوم یا زمین، برای نگه‌داشتن خودتان کمک بگیرید. به‌علاوه، چون مسیر صعود شیب زیادی دارد، بهتر است گام‌های آهسته بردارید تا ضربان قلبتان بالا نرود. ضربان بالا و به نفس‌نفس‌افتادن، کالری بیشتری مصرف می‌کند و سبب می‌شود زودتر خسته شوید و مجبور باشید هر چند لحظه توقف کنید. این توقف بدنتان را سرد می‌کند و شروع مجدد را دشوار. حرکت آهسته و پیوسته بسیار منطقی‌تر از حرکت تند و خسته‌کننده است. کسانی که فشار زیادی به خود می‌آورند تا با سرعت بیشتری حرکت کنند، به‌علت خستگی از دیگر گروه‌ها عقب می‌مانند. هر 45 دقیقه می‌توانید پنج دقیقه استراحت کنید تا انرژی‌تان حفظ شود.
آفتابسوختگی در ارتفاعات را جدی بگیرید. تابش آفتاب روی پوست در ارتفاعات زیاد، می‌تواند منجر به مشکلات پوستی شود. پس بهتر است از لباس پوشیده، کلاه و کرم ضد‌آفتاب استفاده کنید. به‌علاوه، ارتفاع این قله زیاد است و کسانی که عادت به ارتفاع زیاد ندارند، ممکن است دچار مشکلاتی چون سردرد، سرگیجه و تهوع شوند. بهتر است پیش از صعود به سبلان از شابیل برای هم‌هوایی، به قله‌هایی صعود کنید که ارتفاع کمتری دارند تا تجربه لذت‌بخش‌تری داشته باشید. درصورتی‌که همراهانتان دچار ارتفاع‌زدگی شدند، با رعایت احتیاط از کوه فرود بیاید تا با کاهش ارتفاع به حالت عادی برگردند.
نکته آخر اینکه، پس از آخرین پناهگاه از سمت شابیل، چشمه آبی وجود ندارد. بنابراین، حتما آب کافی به همراه داشته باشید تا احتمال سردرد و حالت تهوع کاهش پیدا کند. آب موجب گردش بهتر خون و در نتیجه اکسیژن‌رسانی بهتر به مغز و دیگر اندام‌ها می‌شود.
تجهیزات موردنیاز در صعود به قله سبلان
تجهیزات کوه‌نوردی در فصول مختلف متفاوت‌اند. در صعود تابستانی بهتر است باتوم یا عصای کوه‌نوردی، عینک آفتابی، کلاه، ضد‌آفتاب، کرامپون (یخ‌شکن) برای احتیاط، کفش مناسب کوه‌نوردی، لباس راحت و لباس گرم به همراه داشته باشید. برای وعده‌های غذایی‌تان غذاهای سبک و مغذی و انواع میوه را در نظر بگیرید. عسل هم یکی از خوراکی‌های مفید و انرژی‌بخش در طول کوه‌نوردی است.
قله سبلان کجا است؟
سبلان در استان اردبیل، 35کیلومتری شهر اردبیل و 25کیلومتری مشگین شهر قرار گرفته است. برای رسیدن به شابیل باید از اردبیل ماشین بگیرید و برای بازگشت نیز با راننده‌ای هماهنگ کنید. برای جلوگیری از دردسرهای هماهنگی وسیله نقلیه و اسکان، می‌توانید با تورهای کوه‌نوردی سفر کنید. ازطریق خطوط هوایی نیز می‌توانید عازم اردبیل شوید؛ اما متاسفانه خطوط ریلی در این مسیر وجود ندارد.
اقامت در نزدیکی قله سبلان
یکی از گزینه‌ها این است که در شهر اردبیل اقامت کنید و در این سفر از جاذبه‌های دیدنی این شهر هم بازدید کنید. علاوه‌براین نزدیک کوه سبلان نیز اقامتگاه‌های مختلفی وجود دارند و می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. یکی دیگر از گزینه‌ها، اردوزدن در دامنه‌های سبلان یا در پناهگاه آن است.
توضیحات بسیار دقیق بود. نه کاستی داشت و نه اغراق شده بود.
صعود سبلان رو بسیار پیشنهاد میکنم.