یزد شهری کویری در فلات مرکزی ایران است که یکی از شهرهای باستانی و دومین شهر قدیمی جهان به شمار می‌رود و با نام شهر بادگیر، شهر دوچرخه‌ها و شهر شیرینی در جهان مشهور شده است. مانند همه شهرهای کویری ایران، بهترین زمان سفر به شهر باستانی یزد اواسط پاییز تا اوایل بهار به شمار می‌رود. چرا که در این فصل‌ها هوا خنک می‌گردد. در ادامه قصد دارم شما را در این مطلب از نابرو با جاهای دیدنی یزد آشنا کنم.
1- مسجد جامع یزد
مسجد جامع یزد از جمله مهم‌ترین جاهای دیدنی یزد به شمار می‌رود که حتما باید آن را ببینید. این ساختمان بلندترین مناره در شهر قدیمی یزد دارد. پایه‌های مسجد جامع متعلق به عصر ساسانیان است و همین موضوع این مسجد را خاص‌تر می‌کند. دروازه ورودی مسجد، دو مناره با ارتفاع ۴۸ متر و کتیبه‌هایی از قرن ۱۵ دارد. کاشی‌های نفیس با شاهکار خوشنویسی از دیگر جاذبه‌هایی است که در مسجد جامع می‌توانید آن را پیدا کنید. برای مراجعه به مسجد جامع باید به خیابان امام خمینی یزد بروید که این مسجد را در مقابل برج ساعت و انتهای خیابان مسجد جامع مشاهده خواهید کرد.
بازدید از این مکان دیدنی رایگان و ساعت بازدید آن شش صبح تا هشت شب است. معماری به کار رفته در مسجد جامع، از بی‌نظیرترین معماری‌های ایران به شمار می‌رود که می‌تواند نظر هر فردی را به خود جلب کند.
نشان دادن مکان روی نقشه
2- مسجد امیرچخماق
از دیگر جاهای دیدنی یزد می‌توان به مسجد امیرچخماق اشاره کرد. این مسجد به نام سازنده آن، یعنی امیر جلال الدین چخماق مشهور است. مسجد امیر چخماق در دوره تیموری ساخته شده و در لیست آثار ملی ایران ثبت گشته است. مسجد در میدانی با همین نام یعنی امیرچخماق واقع شده است و کتیبه‌هایی که در این مسجد وجود دارند، از شهرت بالایی برخوردار هستند. اگر می‌خواهید دیدن این مکان زیبا و دیدنی را در لیست خود قرار دهید، باید بگوییم که این مسجد در میدان امیرچخماق، خیابان امام خمینی یزد و در کنار چهارراه شهدا واقع شده است و بازدید از این مکان کاملاً رایگان است.
علاوه‌بر مسجد امیرچخماق، میدانی که مسجد در آن واقع شده نیز از مکان‌های دیدنی به شمار می‌رود. به‌طور کلی بیشتر مکان‌های دیدنی یزد در خیابان امام خمینی واقع شده‌اند. امیرچخماق از معروف‌ترین آثار شهر یزد به شمار می‌رود.
نشان دادن مکان روی نقشه
3- باغ دولت‌آباد
باغ دولت‌آباد از قدیمی‌ترین باغ‌ها و جاهای دیدنی یزد است که ساخت آن به دوره افشاری بازمی‌گردد. نام اصلی این باغ، هشت باغ دولت‌آباد است. بادگیر این باغ، ۳۴ متر ارتفاع دارد و بلندترین بادگیر خشتی در جهان به شمار می‌رود. باغ به دو قسمت تقسیم می‌شود. یکی از قسمت‌های آن اندرونی است که محل سکونت بوده و بخش بیرونی ساختمان شامل قسمت‌های مختلفی است که برای انجام کارهای حکومتی استفاده می‌شد.
طرح این باغ از جذاب‌ترین و خلاقانه‌ترین طراحی‌های ایرانی به شمار می‌رود و برای محفوظ کردن باغ از درختان بسیار بلند استفاده شده است. مساحت باغ دولت آباد به ۷۰ هزار متر می‌رسد. لازم به ذکر است اگر به شهر یزد سفر کردید و مدت زمان کوتاهی برای مشاهده جاذبه‌های بی‌نظیر آن داشتید، حتما به باغ دولت آباد سر بزنید. محصول این باغ وقف حرم حضرت علی علیه السلام در نجف می‌شود.
لازم به ذکر است که این باغ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردیده است. بازدید باغ دولت آباد از هفت صبح تا ۲۲ شب آزاد است و این باغ در خیابان شهید رجایی و بلوار دولت‌آباد واقع شده است.
نشان دادن مکان روی نقشه
4- موزه آب یزد
در شهرهای کویری آب ارزش بالایی دارد و بسیاری از افراد آن را معادل طلا می‌دانند. قنات‌ها و کاریزهای شهر کویری یزد شهرت بالایی را برخوردار هستند. موزه آب در خانه باستانی کلاه دوزها واقع شده و شما را به دنیای آبراهه‌های این شهر وارد می‌کند. موزه در پنج طبقه مجزا طراحی گشته است. طبقه اول آبراهه قدیمی را با ۷۵ کیلومتر طول و دو هزار سال قدمت نشان می‌دهد که هنوز نیز فعال است. طبقه دوم مربوط به انبار مواد غذایی است که به شیوه‌ای خاص نگهداری می‌شدند. دمای این بخش که پایاب نام دارد، در تمام طول سال ثابت بوده و معادل ۱۴ درجه است.
طبقه سوم اقامتگاه ییلاقی برای روزهای گرم تابستان به شمار می‌رود. طبقه چهارم محل سکونت ساکنان خانه کلاهدوزها بوده که در عصر قاجار توسط یکی از تجار معروف با نام سیدعلی اکبر کلاهدوز ساخته شده. اکنون ساختمان در تصرف سازمان آب یزد قرار گرفته است. طبقه پنجم پشت بام است که چاهی بر روی آن دیده می‌شود که برای تامین آب آشامیدنی اهالی خانه است. از شگفتی‌های این خانه لوله‌کشی آب است که متعلق به ۱۵۰ سال پیش است. برخی از شی‌های قدیمی متعلق به دوره‌‌های مختلف تاریخی در موزه حضور دارند و در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.
برای مراجعه به موزه باید به میدان امیرچخماق، خیابان قیام و چهارراه شهدا مراجعه کنید. لازم به ذکر است ساعات بازدید این موزه هشت صبح تا ۱۴:۳۰ بعد از ظهر و ۱۵:۳۰ بعد از ظهر تا هفت شب است.
نشان دادن مکان روی نقشه
5- خانه لاری‌ها
خانه لاری‌ها یکی دیگر از جاهای دیدنی یزد به شمار می‌رود. این ساختمان صد و پنجاه سال سن دارد و از خانه‌های باقیمانده عصر قاجار در یزد است. بادگیرها، درهای سنتی، شیشه‌های رنگی و شاه‌نشین زیبا یکی از بزرگ‌ترین و چشم‌گیرترین خاصیت‌های شهر یزد است. گچ‌کاری سفید و کرم‌رنگ ظریف در کنار آینه‌کاری‌های استادانه سبب ساختن یک خانه خاص در مرکز شهر شده است.
پسر صاحبخانه علاقه زیادی به زنان غربی داشت و شما این موضوع را می‌توانید از عکس‌ها و نقاشی‌هایی که در دیوارها و سقف‌های یکی از اتاق‌های خانه دیده می‌شود، متوجه شوید. برای رفتن به خانه لاری‌ها باید به خیابان امام خمینی و محله فهادان مراجعه کنید و این خانه را در مجاور عمارت کلاه‌فرنگی خواهید یافت.
ساعت بازدید از خانه لاری‌ها هشت صبح تا ۲۰ شب است. معماری خانه لاری‌ها، خبر از خانه‌های قاجاری می‌دهد و برای افرادی که تاریخ را دنبال می‌کنند و یا عاشق خانه‌های قدیمی هستند، جالب خواهد بود.
نشان دادن مکان روی نقشه
6- آتشکده یزد
از آنجا که شهر یزد جمعیت بسیار زیادی از پیروان زرتشت را به خود اختصاص می‌دهد، لذا در این شهر آتشکده‌هایی دیده می‌شود. آتشکده در واقع معبد زرتشتیان به شمار می‌رود. آتشکده یزد، ساختمان نئوکلاسیک زیبایی است که در سال ۱۳۱۳ ساخته شده است. آتشکده یزد قدمتی هزار و پانصد ساله دارد و از سال ۴۷۹ میلادی روشن باقی مانده است.
بازدید از آتشکده برای همه امکان‌پذیر است؛ اما ورود به آن آدابی دارد که باید رعایت گردد. از جمله این آداب این است که مردان باید کلاه سفید بپوشند و خانم‌ها از روسری سفید و لباس‌های رنگ روشن استفاده کنند. در این آتشکده در روزهای خاصی از سال مراسم مخصوص و جشن‌های مختص زرتشتیان برگزار می‌گردد.
برای مراجعه به آتشکده باید به خیابان آیت الله کاشانی و کوچه آتشکده بروید. ساعت بازدید آتشکده از ۷:۳۰ صبح تا ۲۱ شب است. افرادی که به آیین دین‌های مختلف علاقه‌مند هستند، باید حتما به این آتشکد مراجعه کنند، چرا که آداب خاص و جشن‌های ویژه آن بی‌نظیر است.
نشان دادن مکان روی نقشه
7- موزه قصر آینه
اگر دوست دارید یکی از بی‌نظیرترین جاهای دیدنی یزد را ببینید، پیشنهاد من به شما بازدید از موزه قصر آینه است. موزه قصر آیینه با نام عمارت قصر آیینه یا موزه آیینه و روشنایی نیز شناخته می‌شود. این موزه، عمارتی دیگر از شهر یزد است که زیبایی آن زبانزد همه افراد است. عمارت قصر آینه در واقع یک موزه با حوزه آیینه و روشنایی است.
این عمارت در سال ۱۳۲۰ به صورت یک مهمان‌سرای خصوصی ساخته شده است و از انقلاب در سال ۱۳۷۷ موزه‍ای در آن برپا شد. ساعت بازدید از این عمارت زیبا، ۹ صبح تا ۹ شب است و شما برای مراجعه به این موزه، باید به خیابان آیت الله کاشانی یزد مراجعه کنید. ساختمان موزه آیینه و روشنایی در اختیار بنیاد مستضعفان است.
در این موزه انواع چراغ‌های پی‌سوز، شمع‌سوز نفت‌سوزو گازسوز در معرض دید همگان قرار گرفته است. این موزه می‌تواند یک تجربه نوین برای افرادی باشد که به قسمت‌های مختلف ایران سفر کرده‌اند.
نشان دادن مکان روی نقشه
8- مسجد حظیره
مسجد حظیره در شهر یزد واقع شده و از جاهای دیدنی یزد محسوب می‌شود. این مسجد از اموال حاج شمس الدین محمد بن زین الدین علیشاه میبدی می‌باشد و در محله ابر و مبارکه در مقابل دروازه فتح یعنی محله‌ای که به پیر برج شهرت داشت، ساخته شده است. در کتابچه موقوفات یزد محل ساخت آن به جای درب فتح، مقابل درب حظیره اعلام گشته است.
حظیره محمدیه در واقع بقعه‌ای بوده که برای سکونت فقرا و نیز محل عبادت، در سال ۸۴۳ هجری ساخته شد. مسجد قدیمی در ابتدا به شکل اتاق ساده با پوشش داخلی گچی، پشت بام و نمای آجری بنا شده بود. مسجد جدید و نوساز ضلع غربی دارای سکویی سنگ‌فرش، ستون‌های بلند و چهارگوش یکپارچه و درب‌های بزرگ چوبی است. داخل مسجد مزین به ستون‌های بلند و قطور با کاشی‌های معرق اسلیمی، ختایی، ترنجی و سقفی می‌باشد.
این مسجد آرامگاه سومین شهید محراب است. هم‌اکنون مسجد حظیره در ضلع شرقی خیابان امام خمینی شهر یزد، حد فاصل چهارراه شهدا و ابتدای خیابان مهدی واقع شده است.
نشان دادن مکان روی نقشه
9- حمام خان
حمام خان، یک مجموعه بی‌نظیر دیگر است که در شهر یزد و در خیابان امام خمینی، خیابان قیام واقع شده است. این مجموعه حمام خان نام دارد و یکی از آثار زیبا و قدیمی بازار خان و حسینیه و آب‌انبار در مجاورت آن تشکیل می‌شود. ساخت مجموعه باشکوه حمام خان مربوط به زمان ناصرالدین شاه است و بازار خان به‌عنوان طولانی‌ترین و عریض‌ترین بازارهای شهر یزد معروف شده است. مصالح به کار رفته در آن خشت و گل هستند. لازم به ذکر است که این مجموعه ارزشمند در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دقت کنید که این بازار هم‌اکنون نیز فعال است و شما می‌توانید در کنار بازدید آثار دیدنی حمام خان ، از بازار خان نیز خرید کنید. در کنار بازار، حسینیه خان نیز از معماری مخصوص این شهر بهره برده و فضایی دیدنی دارد که برای هر فردی جذاب است؛ بنابراین در صورت مراجعه به این بخش، حسینیه را فراموش نکنید.
نشان دادن مکان روی نقشه
10- آب‌انبار رستم
آب‌انبار رستم یا آب‌انبار گیو در شهر یزد و در محله زرتشتیان روی دشت صاف طبقات خاک رس قرار گرفته است. این بنا از جاهای دیدینی یزد است که در سال ۱۳۷۵ جزو آثار ملی ایران به ثبت رسید. آب‌انبارها در سرزمینی که ساکنان آن با آب‌و‌هوای گرم و خشک روبه‌رو بودند، حضوری مهم داشته و در تامین آب مردم موثر بوده است. این آب‌انبار مربوط به دوره قاجار است و نوع آجر به کار رفته در ساخت آن، آجری معروف به آب‌انباری هستند.
با توجه به اسناد و مدارک موجود، قدمت آب‌انبار رستم شهر یزد به سال ۱۳۲۰ برمی‌گردد. یعنی درست زمانی که جنگ جهانی اول آغاز شده بود. از ویژگی‌های این بنا می‌توان به سقف گنبدی شکل آن اشاره کرد که با استفاده از خشت و خاک ساخته شده است.
برای مراجعه به آب انبار رستم شهر یزد باید به محله زرتشتیان در اطراف بلوار بسیج احداث مراجعه کنید. از دیگر ویژگی‌های جالب ساخت این آب‌انبار، وجود دو دهانه برای استفاده زرتشتیان و مسلمانان به طور جداگانه می‌باشد.
نشان دادن مکان روی نقشه
11- ساباط‌های یزد
اگر در شهر یزد قدم بزنید، بناهای تاریخی در آن تمام‌نشدنی است. آنچه که این شهر را نسبت به شهرهای دیگر ایران متمایز کرده، بافت سنتی آن است. چرا که در هرگوشه آن می‌توانید این بافت را که در شمار جاهای دیدنی یزد هستند، مشاهده کنید. در این شهر کافی است تا در زیر بادگیر قرار بگیرید و از نسیم خنک آن استفاده کنید. این نسیم در گرمای طاقت‌فرسای تابستان حس دل‌انگیزی را به شما منتقل می‌کند.
جالب است بدانید نسیم‌هایی که در بادگیرها و یا ساباط‌های یزد ایجاد می‌شود، بدون استفاده از هیچ‌گونه انرژی بوده و تنها در اثر هوش و هنر معماران در خانه‌هایی در میان اقلیم کویری دیده می‌شود. تعداد بادگیرهای یزد به حدی زیاد است که نامش را شهر بادگیرها گذاشته‌اند.
از بادگیرها که بگذریم به کوچه‌هایی می‌رسیم که سقف‌هایی بر فراز آن دیده می‌شود تا ساکنان و مهمانان شهر را از گزند بارقه‌های سوزان خورشید در امان نگه دارد. در گوشه و کناره ساباط‌ها سکوهایی برای استراحت گذاشته شده تا رهگذران برای لحظه‌ای هم که شده بر روی آن بنشینند و خستگی را از تن به در کنند.
نشان دادن مکان روی نقشه
12- پارک هفتم تیر
پارک هفتم تیر از دیگر جاهای دیدنی یزد است که وسعتی برابر با ۵.۵ هکتار دارد و در خیابان کاشانی یزد احداث شده است. در این باغ اغلب گونه درختان سر به فلک کشیده، شامل نارون و کاج هستند که فضا قدیمی پارک را به طبیعت زیبا تبدیل کرده‌اند. در ابتدا این پارک ، باغی بزرگ و پر میوه بوده که کم‌کم درختان دیگر نیز به آن اضافه شده‌اند.
پارک و بوستان هفتم تیر یزد از قدیمی‌ترین پارک‌های این شهر است که به علت موقعیت مکانی آن، گردشگران بومی و غیربومی زیادی را به خود جلب کرده است. در این پارک سرسبز امکاناتی نظیر زمین بازی کودکان، آبخوری، ست ورزشی و سیستم صوتی دیده می‌شود. مکان‌های تاریخی نظیر موزه آیینه و آتشکده یزد در نزدیکی این پارک واقع شده‌اند.
با توجه به استقبال بی‌نظیر مسافران در پارک هفتم تیر، جایگاه‌های مناسب و فراوانی را می‌توان یافت که مشکل اقامت و استراحت مسافرین را رفع می‌کند. شهر یزد از معدود شهرهایی در ایران است که اجازه اسکان مهمانان را در پارک‌های سراسر شهر داده است.
نشان دادن مکان روی نقشه
13- زندان اسکندر
مدرسه ضیاییه به زندان اسکندر معروف است. آغاز ساخت این بنا در قرن هفتم هجری و در سال ۶۳۱ هجری قمری می‌باشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با تلاش سازمان میراث فرهنگی، مرمت و بازسازی این مکان صورت گرفته است.
مدرسه ضیاییه از آثار باستانی و شگفت‌انگیز تاریخی یزد به شمار می‌رود که نمایانگر معماری خیره‌کننده و خارق‌العاده ایرانی است و زبان هر بیننده و گردشگری را به ستایش هنرمندان ایرانی باز می‌کند. مدرسه ضیاییه یا همان زندان اسکندر در خیابان امام و در محله فهادان، کوچه رختشوی‌خانه و کوچه حمام نو واقع شده است. در این مکان شما می‌توانید دیگر آثار هنری را نیز مشاهده کنید.
فاصله مدرسه ضیاییه تا بقعه دوازده امام یزد بسیار کم است و با بازدید از این مدرسه ، امکان بازدید از بقعه نیز فراهم می‌شود. در یزد مدارس قدیمی زیادی دیده می‌شود که سبب شد در دوره فرمانروایی آل مظفر، به یزد شهر دارالعلم بگویند.
نشان دادن مکان روی نقشه
14- کاروانسرای عباسی
حتما کاروانسرای عباسی نام آشنایی برای شما دارد. شاه عباس صفوی یک شب در خواب می‌بیند که سال هزار هجری قمری پایان دنیاست. وی از خواب خود می‌ترسد و نذر می‌کند که اگر خوابش تعبیر نشود، برخی خدمات رایگان را برای مردم ارائه دهد. سال ۱۰۰۸ هجری، زمانی که شاه از عدم تعبیر خواب خود مطمئن می‌گردد، تصمیم به ادای نذورات خود کرده و اول از همه پای پیاده به سمت مشهد و حرم امام رضا حرکت می‌کند.
با توجه به نذر شاه عباس صفوی، ۹۹۹ کاروانسرا در جاده‌های اصلی ساخته که در حال حاضر تعداد ۵۴ کاروانسرا باقی مانده و از این تعداد ۲۵ عدد آن بازسازی شده است. ساخت کاروانسراهای عباسی به یک شکل می‌باشد و ممکن است برخی از آن‌ها به هنگام بازسازی تغییراتی را تجربه کرده باشند. اول از همه در هر کاروانسرایی ورودی آن قرار دارد که در ورودی، یک فضای سرپوشیده با طاق جناغی دیده می‌شود.
در میان برخی از این کاروانسراها، حوض یا قناتی برای مصارف آشامیدنی و یا شستشو دیده می‌شود. کاروانسرای عباسی یزد، در مجموع ۱۰۰ حجره یا اتاق دارد. کاروانسرای عباسی یزد در شهر میبد قرار گرفته و از مهم‌ترین جاهای دیدنی یزد است.
نشان دادن مکان روی نقشه
15- بازار خان
حمام خان درست در بازار خان قرار گرفته است. بازار خان قدیمی‌ترین بازار حتی در جهان نیز به شمار می‌رود. این بازار از بزرگ‌ترین بازارهای شهر یزد به شمار می‌رود که معماری کاملا سنتی دارد. ساخت این بازار به دوران قاجاریه بر می‌گردد و شخصی با نام محمد تقی خان بافقی، آن را ساخته است. طول بازار در حدود ۲۷۴ متر است و ارتفاع آن چهار تا شش متر است. در بازار مکان‌های دیدنی دیگری از جمله حمام، میدان و مدرسه وجود دارد.
بازار خان از بازارهای دیگری تشکیل شده است که از جمله آن می‌توان به بازار زرگری، بازار پنجه‌علی، بازار قیصریه، بازار علاقبندی، بازار کاشیگری، بازار چیت‌سازی، بازار ملا اسماعیل، بازار افشار، بازار صدری (شاهزاده فاضل)، بازار دروازه مهریز، بازار مسگری و بازار نخودبریزها اشاره کرد.
این بازار در خیابان قیام شهر یزد واقع شده و علاوه‌بر مرکز تجاری، از جاهای دیدنی یزد است. در گذشته این بازار مخصوص خان‌ها بود و افراد عادی نمی‌توانستند از آن استفاده کنند و دلیل نام‌گذاری آن به اسم خان نیز همین موضوع است.
نشان دادن مکان روی نقشه
اگر از جاهای دیدنی یزد بازدید کرده‌اید، کدام یک را پیشنهاد می‌کنید؟ لطفا تجربیات خود را با سایت نابرو به اشتراک بگذارید.
