
جاهای دیدنی گیلان؛ سفر به 10 جاذبه برتر استان باران
استان گیلان در شمال کشور با طبیعت بکر، دریای آبی، جنگلهای سرسبز، کوهستانهای زیبا و چشمهسارهای جوشان، پایتخت اکوتوریسم ایران و تابلوی هزار رنگ و نقش طبیعت است. استانی که با شرایط آب و هوایی مناسب، پوشش گیاهی و گونههای جانوری، صنایع دستی و تنوع قومی و فرهنگی یکی از مهمترین مراکز گردشگری ایران محسوب میشود. هرگاه از هیاهوی کار و روزمرگیهای آن خسته شدید و رویای طبیعتی ناب با شگفتیهای مسحورکننده، شما را در خود غرق کرد، به طبیعت زیبای گیلان سفر کنید. اگر اهل گردشگری طبیعی هستید، برای آشنایی با زیباترین جاهای دیدنی گیلان در نابرو با من همراه باشید.
1- ماسوله، شهرک تاریخی پلکانی
شهرک تاریخی ماسوله یکی از مهمترین نقاط گردشگری استان گیلان است که هر گردشگری که به این استان سفر میکند، آن را در لیست خود قرار میدهد. ماسوله در جنوب غربی استان گیلان، 60 کیلومتری شهر رشت و در 36 کیلومتری شهرستان فومن واقع شده است.
این شهرک تاریخی درسال ۱۳۵۴ بهعنوان میراث فرهنگی و طبیعی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ماسوله در همه فصول سال، گردشگران خاص خود را دارد. این شهرک تاریخی با آب و هوایی خوش و کوهستانی، معماری منحصربهفرد خانهها به صورت پلکانی، با چشمانداز زیبایی از شیشههای رنگی و گلدانهای آویخته، کوچههای سنتی، بازارهای چهار طبقه خوش آب و رنگ، صنایع دستی متنوع، غرفههای عکاسی با لباس محلی گیلان و در نهایت انواع خوراکیها و غذاهای خوشمزهاش از به یادماندنیترین جاهای دیدنی گیلان محسوب میشود.
عروسکهای رنگارنگی که توسط زنان ماسولهای با ظرافت بافته میشود، از پرطرفدارترین سوغاتیهای این شهرک تاریخی است. کنار آن دستبافتهایی چون: کلاه، شال، پاپوشهای سنتی، صنایع چوبی و شیرینیهای محلی مانند: اَگردک، کاکا، نانهای محلی و تنقلات خوشمزهای چون انواع ترشجات از جذابیتهای ماسوله است.
ماسوله بهدلیل کوهستانهای مرتفع، جنگل، ییلاقات سرسبز و قله بلند شاه معلم با ارتفاع 3050 متر، در کل سال مملو از گروههای کوهنوردی و دوستداران طبیعت است که به قصد صعود و با کوهپیمایی این منطقه را انتخاب کردهاند. ماسوله موزههایی چون موزه مردمشناسی و میراث فرهنگی و موزه تاریخ طبیعی ماسوله دارد که مناسب آندسته از گردشگرانی است که به موزهگردی علاقهمندند.
در جاده منتهی به ماسوله، اقامتگاهها و مهمانپذیرهای زیادی وجود دارد. در شهرک ماسوله نیز چند هتل و البته خانههای بومی با معماری و سبک سنتی جهت اسکان موجود است که گردشگران میتوانند با اقامت در آن، تجربههای زیبای و خاطرهانگیزی را از اقامت در این شهرک کسب کنند.
نشان دادن مکان روی نقشه
2- قلعه رودخان، قلعهای ازسالیان دراز
قلعهرودخان یکی از بناهای تاریخی و از زیباترین جاهای دیدنی گیلان است. جنوب غربی استان گیلان، در 22 کیلومتری فومن، بقایای دژ مستحکم و عظیمی قرار دارد که هیبت و صلابت آن هر بینندهای را مسحور میکند. قلعهرودخان در اصل دژشهر و یک دژ دفاعی- نظامی بوده که از عجیبترین و کمنظیرترین دژهای ایران و حتی جهان محسوب میشود. این قلعه تاریخی که به «سکسار» و «قلعه حسامی» نیز شهرت دارد، با مساحتی حدود 6/2 هکتار و در ارتفاع 600 متری در بلندترین نقطه کوه واقع شده است.
بر اساس تحقیقات، این قلعه در دوره ساسانیان و مقارن با حمله اعراب به ایران ساخته شده است. این دژ بهدلیل موقعیت دفاعی و استراتژیک خود، در دوره سلجوقیان تجدید بنا شد و بهعنوان یکی از پایگاههای مبارزاتی اسماعیلیان الموت مورداستفاده قرار گرفت. دکتر منوچهر ستوده در کتاب «از آستارا تا استرآباد» قلعهرودخان را سومین بنا از ابنیه عجیب هفتگانه گیلان معرفی کرده است.
بازارچه اصلی در ورودی قلعهرودخان بعد از پارکینگ این منطقه، با غرفههایی رنگارنگ و متنوع برقرار است. رستورانهای سنتی با غذاهای خوش عطر و طعم، قهوهخانهها، غرفههای عکاسی با لباس محلی، صنایعدستی و بافتههای سنتی از جذابیتهای این منطقه گردشگری است. ازآنجا که قلعهرودخان، در منطقهای جنگلی و در ارتفاع واقع شده، باید برای رسیدن به بنای اصلی آن هزار پله را پشت سر گذاشت. در مسیر این پلهها، جنگل و رودخانه زیبا و خروشان قرار دارد که با هر توقف در مسیر برای استراحت، میتوان از آن لذت برد. در طول مسیر پله نوردی، چایخانههای سنتی با چای تازهدم محلی، خستگی را از تن گردشگران میزدایند و غرفههای فروش محصولات محلی، خوراکیها و صنایعدستی به لذت این راهپیمایی میافزایند.
به محض رسیدن به قلعه، عظمت و زیبایی بنا، در انبوه درختان سرسبز، هر بینندهای را متحیر میکند. این قلعه از سه بخش شرقی، میانی و غربی تشکیل شده و قسمتهایی مانند دروازه ورودی، برج و باروهای متعدد، قراولخانه، ارگ، حمام، سردخانه، آب انبار، مقر حکمران و واحدهای مسکونی دارد که گردش و عکاسی میان آنها بر فراز کوه، لذتی خاطرهانگیز دارد.
گردشگران قلعهرودخان جهت اقامت میتوانند از هتلها یا مهمانسراهای فومن یا خانههای اجارهای منطقه استفاده کنند. با توجه به آب و هوای سرد و کوهستانی قلعهرودخان، بهترین زمان برای راهپیمایی و بازدید از قلعه، فصلهای بهار و تابستان است.
نشان دادن مکان روی نقشه
3- ییلاق اولسبلنگاه، تکهای از بهشت در ماسال
ماسال غرب استان گیلان قرار دارد. ماسال شهری با طبیعت باورنکردنی، جنگلهای سر به فلک کشیده، درختان تنومند، آبشارهای طبیعی، غارها و حیات وحش است که عنوان دومین شهرستان مرتفع گیلان را از آن خود کرده است. وجه تسمیه ماسال به روشنی معلوم نشده، اما بعضی اعتقاد دارند این واژه از ترکیب«مازال» یا «مسال» به معنای کوهواره، کوه مانند و منسوب به کوه، آمده است.
منطقه ییلاقی اولسبلنگاه یکی از ییلاقات پرطرفدار و زیبای ماسال و از جاهای دیدنی گیلان است. برای رسیدن به روستای اولسبلنگاه، ابتدا باید به ماسال رفت و سپس از آنجا، جاده گیلوان را پیش گرفته و به این ییلاق حیرتآور رسید. این ییلاق، منطقهای زیبا، خوشمنظره و تابستاننشین با پوشش مرتعی است. اولسبلنگاه در زبان تالشی به مفهوم درخت ممرز روی ارتفاع بلند است. کلبههای چوبی با معماری بومی، عرضه محصولات محلی مانند: پنیر، ماست، شیر و خامه، هوای مطبوع و خنک با چشماندازی فوقالعاده، این ییلاق را به یکی از پرطرفدارترین ییلاقها برای گردشگران و عکاسان تبدیل کرده است.
فضای دلپذیر ییلاق با کلبههای چوبی که رو به مراتع باز میشوند، هوای مهآلود و ابرهای حجیم سفید، گلههای گاوها و گوسفندان و آب گوارای چشمهها، عطر نان سنتی تنوری، گرمای آتش کنار کلبهها و لذت نوشیدن چای هیزمی و خوراکهای محلی، همه و همه گویی بهشتی زمینی را فراهم کرده است.
با توجه به ییلاقی بودن منطقه، سفر به اولسبلنگاه، از اواسط اردیبهشت ماه آغاز میشود و تا پایان تابستان ادامه دارد. این فصل، فصل رویش درختان و گلهاست. یک هتل، چند مهمانپذیر و تعداد زیادی کلبههای چوبی با امکانات مناسب برای اقامت گردشگران در این ییلاق وجود دارد.
نشان دادن مکان روی نقشه
4- سقالکسار، پاکترین دریاچه ایران
روستای سقالکسار از توابع بخش مرکزی شهرستان رشت در استان گیلان است که در ۱۵ کیلومتری جنوب رشت در دهستان لاکان، بعد از بقعه آقاسید شریف قرار دارد. واژه سقالکسار از سه واژه «سقا»، «لک» و «سار» تشکیل شده است. سقا به معنای محل آبخوری و لک و سار نام دو پرنده زیباست که برای آب خوردن به این دریاچه میآمدند. در مفهومی دیگر، سقالک به معنی تپه یا بالای تپه نیز معنا میشود.
دریاچه سقالکسار یک سد خاکی است که مساحتی حدود ۱۵ هکتار دارد و آب آن از ریزشهای جوی و چشمهساران منطقه تامین میشود. این دریاچه نیلگون و درختان انبوه اطراف آن که بیشتر بلوط هستند. در چهار فصل سال با رنگهای زیبایشان، آرامشی عجیب را به گردشگران هدیه میکنند. این منطقه در طول سال مکانی مناسب برای دوستداران طبیعتگردی و عکاسی است. پاکیزگی و چهره بدون زباله این منطقه به واسطه فرهنگسازی اهالی روستا، لقب پاکترین دریاچه ایران را به سقالکسار داده است.
جاده دسترسی به سد خاکی سقالکسار آسفالت و هموار بوده و در محل ورودی پارکینگ مناسب جهت پارک ماشینهای شخصی و اتوبوسهای توریستی دارد که البته امکان ورود ماشینهای شخصی تا کنار دریاچه نیز فراهم است. در حدفاصل میان جنگل و دریاچه تخت، آلاچیق و منقلهای بتونی، برای آسایش و پخت و پز گردشگران طراحی شده است. قایقهای پدالی برای حرکت در دریاچه نیز، در مسیرهای مشخصی کرایه داده میشود.
یکی از جذابیتهای سقالکسار برای عکاسی، خانهای نمادین با سقف قرمز میان دریاچه است که با بالا آمدن آب، نیمی از آن پنهان میشود و با پایین رفتن آب میتوان به صورت کامل آن را دید. از دیگر امکانات این منطقه توریستی میتوان به رستوران و کافه دو طبقه، چایخانههای سیار، سرویس بهداشتی، نمازخانه و مغازه خواربارفروشی اشاره کرد.
نشان دادن مکان روی نقشه
5- لونک و دیلمان، طبیعتی بکر در سیاهکل
شهرستان سیاهکل در 49 کیلومتری شرق رشت واقع شده که با وجود هوای ابری در بیشتر اوقات سال، مقصد گردشگران بسیاری است. سیاهکل، شهری سرسبز و تاریخی، خفته در پای قله درفـک است، که جنگلـی انبوه همچون نگین انگشتری آن را دربرگرفته است.
مهمترین بخشهای گردشگری سیاهکل، آبشار لونک، منطقه دیلمان و اسپیلی است. آبشار لونک در منطقه جنگلى کنار جاده کوهستانى سیاهکل به دیلمان، قرار دارد و فاصله آن تا سیاهکل 25 کیلومتر است. آبشار لونک آبشاری کوچک و زیبا با طبیعتی سبز و هوایی خنک و از سرسبزتزین جاهای دیدنی گیلان است. در بالای آبشار، جنگلی سرسبز با امکانات رفاهی مناسب چون چایخانه، منقلهای بتونی و سکوهایی برای پیکنیکهای دستجمعی فراهم شده است.
برای رسیدن به دیلمان باید از لاریخانی و چاکدشت گذشت. دیلمان خاستگاه یکی از قدرتمندترین سلسلههای حکومتی ایران به نام آل بویه است که حتی توانستند بغداد را نیز تصرف کنند. این منطقه با تاریخی پرفراز و نشیب و تحولاتی بزرگ روبرو بود؛ چنانکه در کتب تاریخی با آنها اشاره شده است. در شاهنامه فردوسی نیز حکایت تاریخی درباره اولین غارنشینی انسان، کشف آتش و اختراع سلاح فلزی، پای البرزکوه در دیلمان آمده است.
دیلمان با دشتهای وسیع، پوشیده از بوتههای گون، با پوشش استپ کوه، چشم هر گردشگری را محو خود میکند، آب و هوای خنک و مطبوعش در تابستانهای گرم و مرطوب شمال غنیمتی است. اسپیلی که یکی از روستاهای بخش دیلمان و چهارراه ارتباطی سیاهکل، دیلمان، رودبار و رودسر است، از پرطرفدارترین نقاط گردشگری در فصل گرم تابستان محسوب میشود.
منطقه دیلمان جدا از چشماندازهای طبیعی ناب، بناهای تاریخی چون حمام قدیمی و تاریخی دیلمان، کاروانسرای تیتی، قلعه کوتولشاه، غار لوعلی، قلعه گرماور و مانند آن نیز دارد که برای گردشگران علاقهمند به این حوزه جذاب است. برای اقامت در دیلمان میتوان از کلبه های جنگی و ویلاهای بومی منطقه و یا هتل و مهمانپذیر شهر سیاهکل استفاده نمود.
نشان دادن مکان روی نقشه
6- بام سبز لاهیجان، چشماندازی برای تمام فصول
لاهیجان یکی از شهرهای توریستی جذاب و از جاهای دیدنی گیلان است. بام سبز لاهیجان در بلندای شیطان کوه قرار دارد. ارتفاعی خوش آب و هوا و مملو از درخت که چشم هر گردشگری را به خود جلب میکند. مجموعه بام سبز به علت جذابیتهای گردشگری و منتهی شدن به مجموعه ارتفاعات مشرف به شهر و باغهای چای، در بیشتر فصول سال علاقهمندان خاص خود را دارد.
برای رسیدن به شیطان کوه و یا بام سبز هم میتوان با ماشین از خیابان آسفالت شده به مقصد رسید و هم میتوان با طی کردن 1000 پله، با تجربه هیجانانگیز لمس طبیعت در مسیر سرسبز، به این نقطه زیبا دست پیدا کرد. از بام سبز، کل شهر لاهیجان دیده میشود. این چشمانداز زیبا در شب در میان انبوه سوسوی چراغهای خانهها و خیابانها، جلوهای دیگر دارد. در بام سبز، چند کافه، چایخانه و رستوران و همچنین صندلیهای فراوانی برای استشمام هوای تازه، تماشا، درنگ و لذت بردن از این مکان زیبا فراهم است.
تله کابین لاهیجان نیز برای آندسته از افرادی که دوست دارند، کل شهر و باغهای چای را زیر پای خود ببیند، مهیاست. این تلهکابین از بام سبز به قله تاج خروس کشیده شده است. گردشگران میتوانند زیر پای خود، انبوه جنگلها، باغهای چای و شیروانی و سقف رنگی خانهها را ببینند و لذت ببرند. در ایستگاه نهایی این تلهکابین، کافیشاپ، غرفههای صنایع دستی و آلاچیق برای استراحت و لذت مسافران مهیاست.
نشان دادن مکان روی نقشه
7- بلوار ساحلی و اسکله بندرانزلی، آرامش با طعم دریا
بندر انزلی بزرگترین بندر حاشیه دریای کاسپین و قدیمیترین بندر در شمال ایران است. بندر انزلی یکی از انتخابهای همیشگی گردشگران علاقهمند به ساحل و دریا در گیلان است.
بلوار ساحلی بندرانزلی از جاهای دیدنی گیلان است که نزدیک اسکله قرار دارد. این پارک ساحلی زیبا، اولین پارک الهام گرفته از معماری روسیه، در ایران است که در سال ۱۳۰۷ تاسیس شد. قدم زدم در بلوار ساحلی این شهر در همه ساعات روز پر از تازگی است.
چشمانداز زیبای اسکله، کشتیهای کوچک و بزرگ و صدای بوق گاهگاهشان، موجها و مرغان دریایی رها، حسی از آرامش و شادی را تداعی میکند. شبهای بلوار انزلی برای گیلانیان و مخصوصا ساکنان این شهر، سرشار از نوستالژی است. تلالوی نور کشتیهای لنگر انداخته در آب نسیم خنک و چراغهای فانوس دریایی بلوار، همه و همه حسی از یک گردش شبانه ساحلی منحصربهفرد را داراست. مجسمههای برنزی زیبا مثل مرد ماهیفروش، مرد شکارچی، مرغان دریایی و مانند آن نیز از دیدنیهای بلوار انزلی است.
کشتی تفریحی میرزا کوچک خان نیز در این اسکلهزتابستانها با سفرهای چهار ساعته در ۱۰ مایلی از سواحل استان گیلان فعال است و اولین شناور مسافری و تفریحی در دریای کاسپین به شمار میآید. در دکههای این پارک ساحلی، میتوان باقالی پخته، تخمه، ذرت بوداده و انواع تنقلات خوشمزه خریداری کرد. جدا از آن در امتداد بلوار انزلی، ردیفی از انواع چایخانهها و اغذیهفروشیها قرار دارد که در طول سال، مخصوصا شبهای بهار و تابستان مملو از گردشگران مشتاق است.
نشان دادن مکان روی نقشه
8- پل چوبی و ساحل کیاشهر، همسایگی تالاب و جنگل
بندرکیاشهر در 50 کیلومتری رشت و ۱۷ کیلومتری آستانه اشرفیه قرار دارد و یکی از مهمترین نقاط دیدنی و تفریحی در استان گیلان است که گردشگران علاقهمند به ساحل و دریا را به خود جذب میکند. پل چوبی بندر کیاشهر یک کیلومتر طول دارد و از میان تالاب بینالمللی بوجاق عبور کرده و انتهای آن به دریا ختم میشود.
این پل چوبی زیبا، جنگل را به دریا متصل میکند. عبور از آن بیاندازه لذتبخش و خاطرهساز است؛ چرا که مسیر آن از میان نیزارهای بلند تالاب میگذرد و منظرهای بسیار کمنظیر و خاص را هدیه میدهد. همسایگی دریا، تالاب و جنگل کنار یکدیگر، چون تابلویی زیبا و بینظیر چشم هر گردشگر طبیعتدوستی را مینوازد.
در پارک ساحلی و جنگلی کیاشهر، امکاناتی چون قایقسواری در میان نیزارهای تالاب، پارک کودک، غرفههای صنایع دستی، آلاچیقهای خانوادگی، سایهبانهای چوبی و مانند آن برای لذت و استراحت از این ساحل زیبا فراهم شده است.
نشان دادن مکان روی نقشه
9- ییلاق اشکورات رودسر، میراث سرزمین ماندگار
رودسر یکی ازشهرستانهای گیلان، نماد کوچکی از اکوتوریسم این استان است. ییلاق اشکور در بخش رحیم آباد شهرستان رودسر و در جنوب شهر کلاچای به سمت رحیم آباد، در امتداد سلسله کوههای البرز قرار دارد.
اشکور به دلیل شرایط و طبیعت کوهستانی، زمستانهای سرد و پربرف و تابستانهای خنک و مطبوع دارد. این منطقه، به علت چشمهسارها، دریاچههای طبیعی، چشمههای آب معدنی، رودخانههای زلال و غارهای فراوان و پاکی هوا، توجه گردشگران طبیعتدوست را به خود جلب کرده است. اشکور قدمتی دیرین و تاریخی پرماجرا نیز دارد. کاوشهای باستانشناسی در منطقه و مطالعات، نشان دهنده تمدن چندهزارساله منطقه اشکورات است، تا کنون، 25 قلعه و 24 گورستان شناسایی شده که نشان از ناشناختهها و نامکشوفات فراوانی در این منطقه دارد.
قلعهگردن از مهمترین جاذبههای تاریخی اشکورات است که در ارتفاع و کنار رودخانه پلرود در میان باغهای چای و مرکبات قرار دارد. کوه عروس و داماد از عجایب اشکورات و زیباترین کوه این منطقه به شمار میرود، این کوه در شمایل عروس و داماد سنگی، نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند.
غار وادار در روستای دلیجان اشکورات نیز، در امتداد سرچشمه رودخانه آسمانرود واقع شده و قدمتی تاریخی دارد. دیدنیهای ییلاق اشکورات فراوان است. منطقه سیاحتی سفیدآب با آبشاری بلند و خروشان با طبیعتی بکر و زیبا، چشمه آب معدنی سجیران، غار کبیران در گرمابدشت، غار سرددره در روستای شاهیجان منطقه ییلاقی جواهردشت، قلعههای لیما، لسبو و سیگولسرا و توللات، منطقه تفریحی لپاسر، بزابی و نفتچاک، آسیابهای آبی قدیمی کاکرود، غار اسب طویله، منطقه دیدنی سیپل و رودخانه زیبای پلرود، تونل قلهشاه سفیدکوه، از دیگر جاذبههای بکر گردشگری منطقه اشکور است.
اشکور علاوه بر داشتن آب و هوای ییلاقی و مطبوع، منابع زیرزمینی و باغهای زیادی دارد. باغهای فندق و گردو، زمینهای مزروعی گندم، جو، عدس و لوبیا، سیبزمینی، سیر و پیاز و گیاهان دارویی از قبیل گل گاوزبان، بنفشه، کنگر، گلپر، گزنه، گون، قارچهای خوراکی، بابا آدم (کولا کولا) و امثال آن از زیباییهای این منطقهی بکر و کوهستانی است.
نشان دادن مکان روی نقشه
10- اسالم تالش، تابلویی از بهشت
اسالم در غرب استان گیلان و در شهرستان تالش واقع شده و یکی از زیباترین و رویاییترین مناطق گیلان است که با یک بار دیدن آن، بارها و بارها به آن چشمانداز بینظیر فکر خواهید کرد. پارک جنگلی گیسوم، در اسالم تالش با دالانی انبوه از درختهای سر به فلک کشیده که به ساحل دریا ختم میشود، از مهمترین جاهای دیدنی گیلان است که گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند.
جاده اسالم به خلخال نیز، یکی از کمنظیرترین جادههای جنگی است از استان گیلان شروع و به جنوب استان اردبیل ختم میشود. رطوبت و مه همیشگی در این جاده که با انبوه درختان و زیباییهای مسحورکنندهشان درآمیخته، گویی بهشت را تداعی میکند. در طول این جاده رویایی میتوان، تغییرات آب و هوایی را به یکباره تجربه کرد: هوای صاف، ناگهان مه و لحظهای دیگر باران.
در مسیر جاده اسالم، طبیعت با چهرههای مختلف، گاه با درختان بلند جنگلی و گاهی با دشتهای سبز و مخملی، گردشگران را مهمان خود میکند. گلههای اسب و رمههای گوسفندان درحال چرا و دشتهای سرسبز و پهناور اسالم، تابلویی خاص و فراموش نشدنی را در ذهن هر گردشگری حک میکند.
دشتهای وسیع شقایق در اواسط بهار، یکی از زیباترین نقاط گردشگری و عکاسی اسالم است که هرساله، طبیعتگردان و عکاسان بسیاری را به خود جذب میکند. بخشی از این دشتهای سرشار از گل، نرسیده به گردنه الماس در ییلاق کرمون قرار دارند که هوایی دلپذیر و طبیعتی بکر برای گردش و عکاسی دارد.
جاده اسالم به خلخال، کاملا کوهستانی است و در نیمه دوم سال معمولا به دلیل بارش برف و بارانهای سیلآسا بسته است. فصل بهار و تابستان، بهترین زمان برای سفر به اسالم است. برای اقامت و لذت بردن از طبیعت بکر این منطقه در فصول گردشگری میتوان از ویلاهای توریستی و خانههای بومی منطقه استفاده کرد.
نشان دادن مکان روی نقشه
شما به کدامیک از جاهای دیدنی گیلان سفر کردهاید و سفر به کدام یک از این نقاط را به دیگران پیشنهاد میدهید؟ تجربیات و حس وحال حضورتان در طبیعت بکر گیلان را، در بخش دیدگاههای این مقاله با نابرو به اشتراک بگذارید.