
باشکوهترین مسجد قزوین، مسجد النبی را بشناسید
قزوین جزو شهرهایی است که دو مسجد جامع دارند؛ یکی مسجد جامع عتیق قزوین و دیگری مسجد النبی است. با ما در نابرو همراه باشید تا با مسجد النبی قزوین از دیدنی های قزوین بیشتر آشنا شویم.
مسجد النبی قزوین
اواسط خیابان امام خمینی قزوین به کوچهای پهن میرسید که با چند پله بهسمت پایین میرود و وسط این پلکان تا انتها با باغچه و حوضچههای کوچک و زیبا با اشکال مختلف ستاره و مربع تزیین شده است.
دو طرف این کوچه همیشه پرچمهای رنگی به دیوار نصب است که با توجه ایام و اعیاد آنها را عوض میکنند و در ایام محرم و سفر و شهادتها پرچمهای مشکی و قرمز میزنند. انتهای این کوچه سردر مسجد النبی حسابی خودنمایی میکند.
در اصل اینجا کوچه نیست و میتوان گفت ورودی اصلی مسجد النبی یا مسجد شاه معروف به مسجد سلطانی از مساجد بزرگ و باشکوه شهر قزوین است. بر اساس منابع معتبر مسجد النبی میان مردم محلی بیشتر به مسجد شاه شهرت دارد.
طبق گفته برخی مورخان، مسجد متعلق به دوران صفوی و سال ساخت بنا ۱۱۶۶ هجری شمسی تخمین زده شده است. مسجد النبی پس از انقراض صفویه در اثر بیتوجهی، به ویرانه تبدیل شد تا اینکه به فرمان فتحعلی شاه قاجار از نو ساخته شد.
همچنین جالب است بدانید مسجد سلطانی قزوین هم مانند مسجد سلطانی تهران و مسجد سلطانی بروجرد از ساختههای دوران فتحعلی شاه قاجار هستند و کتیبههایی دارند که در آنها فتحعلی شاه قاجار بانی مسجد ثبت شده است.
موقعیت و وسعت مسجد النبی
مساحت بزرگ، گستردگی صحن و شبستانها و شیوه معماری باعث شدهاند مسجد النبی قزوین در نوع خود بینظیر و منحصربهفرد باشد.
بنای تاریخی مسجد النبی در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی (ره) قزوین قرار دارد. این مسجد کنار مجموعه بازار قدیم قزوین قرار گرفته و شور و هیجان مردمی خاصی در این راسته و بازار و مسجد وجود دارد. با قدمزدن در این مجموعه زیبا علاوهبر حضور در این مسجد، از جریانداشتن زندگی در بازار نیز بینهایت لذت خواهید برد.
معماری بنای مسجد
مسجد النبی قزوین از نظر حسن سلیقه، اسلوب ساختمان، استواری و استحکام بنا، از معدود مساجد چهارایوانی ایران به شمار میرود. مسجد النبی سه ورودی شمالی و غربی و شرقی دارد.
ورودی اصلی مسجد و سردر بنا در ضلع شمالی قرار دارد. سردر باشکوه مسجد النبی در قزوین زبانزد خاص و عام است و پیشخان منتهی به خیابان امام خمینی را بعد از گذشتن از هشتی به صحن مسجد وصل میکند.
سردر شمالی مسجد بسیار زیبا، مجلل و بلند است و سرتاسرش با کاشیهای خوشرنگ مینایی و اسلوبی بدیع تزیین شده که هرگز از دیدنشان سیر نمیشویم. سردر کتیبهای از کاشی لاجوردی بهخط نستعلیق ممتاز بهتاریخ ۱۲۰۲ هجری قمری دارد و به ایوانی میپیوندد که زمینش بهشکل پنجضلعی بنا شده است.
هنرمندان مسلمان سردر شمالی را چنان زیبا و استادانه با کاشیکاریهای لاجوردی و مقرنس و خطوط ممتاز نستعلیق و ثلث آراستهاند که هر بینندهای را به تحسین و شگفتی وامیدارد. حوض سنگی بزرگی وسط صحن مسجد جای گرفته است. هنگام اذان ظهر صدها نمازگزار گرداگرد حوض مشغول وضو و آمادگی برای نماز هستند. این صحن از سمت شمال و جنوب به شبستان و از سمت شرق و غرب به رواق محدود میشود.
کتیبههای مسجد
تمام کتیبههای زیبای مسجد النبی با سورههای مبارکه قرآن مجید تزیین شدهاند. در ایوانهای شرقی و غربی کتیبهها به سوره مبارکه «عم یتسائلون عن النبا العظیم» مزین شده و کتیبههای دو ایوان شمالی و جنوبی با سوره مبارکه «هل اتی علی الانسان حین من الدهر» تزیین شدهاند.
هریک از رواقهای شمالی و جنوبی چهار طاقنما و رواقهای شرقی و غربی ۹ طاقنما دارند. این مسجد قزوین مثل مسجد جامع عتیق قزوین، شبستان دارد. بخشی از شبستانهای زیرزمینی کتابخانه عمومی و پایگاه بسیج شدهاند. هر شبستان ۲۸ طاق کوچک دارد و بهفاصله شش متر از یکدیگر روی ۱۸ ستون استوار شدهاند. هریک از طاق نماها ارسی سهچشمه مشرف به حیاط وسیع مسجد و چشماندازی زیبا و دلنشین دارند که تماشایشان خالی از لطف نیست.
کلام آخر
بر فراز مسجد النبی منارهای قرار دارد که سالهای سال است بههنگام نماز نوای دلنشین اذان را در کوچه و بازار پخش میکند و کسبه بازار و مومنان نمازگزار را بهسوی خود میکشاند. بدون شک نمازخواندن در این مسجد حالوهوای خاص خودش را دارد. از نکات بسیار مهم و قابلتوجه این مسجد این است که تردد معلولین با صندلی چرخدار نیز بهراحتی امکانپذیر است.
این بنای تاریخی علاوه بر اینکه هر آدینه پذیرای نمازگزاران جمعه است، هرساله میزبان هزاران گردشگر و مسافر، بهویژه مسافران نوروزی است.