شگفت انگیز و جذاب مثل میدان نقش جهان اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان یا میدان امام یکی از آثار تاریخی است که همچون ساحران هندی هر مسافری را سوی خود می‌کشد و نه چشمان مردم اصفهان را که چشمان مردم دنیا را به خود خیره می‌کند. میدانی که قرار است از آن بازدید کنیم یکی از اولین مکان‌های ثبت شده در فهرست آثار یونسکو است و بی شک هر بیننده‌ای را مبهوت خود می‌کند. برای آشنایی بیشتر با این زیبای دیدنی از جاذبه های گردشگری اصفهان با نابرو همراه باشید.

آدرس میدان نقش جهان اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان درست در منطقه مرکزی شهر قرار گرفته است. از میدان امام حسین(ع) (دروازدولت) به سوی خیابان استانداری که حرکت کنیم می‌توانیم وارد گذر پشت مطبخ شویم. گذری که همان ابتدای غربی میدان قرار دارد و ما را به شگفت انگیزترین و دومین میدان بزرگ جهان می‌رساند. آنچه در طول این گذر تا رسیدن به میدان نقش جهان یا همان میدان امام پیش چشم‌ها قرار می‌گیرد منارهای مسجد جامع عباسی (امام) است. که هرچه جلوتر می‌‎آییم و به میدان نزدیک می‌شویم بیشتر از قبل رخ نمایی می‌کنند.

ورودی میدان نقش جهان اصفهان

ورودی میدان از دهانه‌های بازار بزرگ اصفهان شروع می‌شود. اولین چیزی که پس از ورود به میدان از گذر پشت مطبخ جلوی رویت قرار می‌گیرد عظمت میدان و مسجد جامع عباسی است. آبی فیروزه‌ای آسمان که با آبی فیروزه‌ای مناره‌ها تلفیق شده و چشمت را جلا می‌دهد. آنچه پس از این آبی‌ها بیش از همه جلو توجه می‌کند صدای سم اسبان روی سنگ فرش‌های میدان است. صدایی که تمامی ندارد و ریتمی خاص است که بدون آنها انگار میدان چیزی کم دارد.

در میدان پیشتر که می‌آییم مغازه‌ها و فروشگاه‌های صنایع دستی از همان ابتدا آغاز می‌شوند، از خاتم، قلمزن، قلمکار، کیف‌های سنتی و حتی مانتوهای طرح سنتی در این فروشگاه وجود دارند، اما زیبایی مسجد جامع عباسی نمی‌گذارد که هیچ چیزی غیر از آن مورد توجه باشد.

مسجد جامع عباسی در میدان نقش جهان اصفهان

برای دیدن مسجد فقط صد متر باید قدم زنان نیمه شمالی میدان را طی کنیم تا به دهانه ورودی آن برسیم مسجدی با چهار مناره و یک گنبد شگفت انگیز که همچنان از سراسر دنیا زیر آن با هر زبان و لهجه‌ای می‌خوانند تا صدایشان هفت بار تکرار شود و همه از اروپایی و آسیایی، عرب و آمریکایی یا چینی ژاپنی برق ذوق در چشمانشان پدیدار شود. این مسجد که نمود معماری دوران صفوی است یکی از قرینه‌ترین مساجد دنیا است که هرآنچه در سوی شرقی آن قرار دارد. قطعا در سوی غربی یا ورودی غربی آن هم دیده می‌شود. این تنها بخشی از شگفتی‌های این مسجد و تنها بخش کوچکی از میدانی مستطیلی شکل نقش جهان به درازای ۵۰۷ متر و پهنای ۱۵۸ متر است.

عمارت عالی قاپو در میدان نقش جهان اصفهان

در بخش غربی این میدان این بار عمارت عالی قاپو که از اتفاق جلونشین‌تر از مابقی آثار تاریخی درون میدان است به مسافران چشمک می‌زند. اثری هنری که از دور هم شگفتی‌هایش را به رخ هر بیننده‌ای می‌کشد. این عمارت از پهلوها سه طبقه از روبرو دو طبقه از پشت چهارطبقه و در واقع شش طبقه است. عمارتی شگفت انگیز که شاه عباس صفوی از فراز آن بازی‌های چوگان را تماشا و یا خرید و فروش مردم را نظاره می‌کرده است. ایوانی که او از آن، میدان را می‌دید حوض با فواره‌ای دارد که سالیان درازی است چگونگی پمپاژ آب به آن ارتفاع میان کارشناسان مورد سوال بوده است.

عالی‌قاپو این روزها نیز به تازگی از بند داربست‌های فلزی رها شده و ایوانش شکوهمندتر از گذشته جلوه‌گری می‌کند. در طبقه ششم این عمارت سالن موسیقی قرار دارد که هم ظاهر بی‌نظیری از معماری دارد و هم مکانی مناسب برای نوازندگی است گفته می‌شود از این سالن به بخش‌هایی از میدان نیز صدا اکو می‌شده است که این موضوع نیازمند بررسی‌های تخصصی بیشتری اس. اما آنچه مهم است عمارت عالی قاپو است که از آن به عنوان نماد قدرت یا زور در میدان نیز یاد می شود.

مسجد شیخ لطف الله در میدان نقش جهان اصفهان

روبروی عمارت عالی‌قاپو مسجدی قرار دارد که گنبدی خوش آب و رنگ دارد، اما بر روی آن خبری از مناره نیست. این مسجد به واسطه زنانه بودنش احتیاجی به مناره نداشته است و به همین خاطر از آن به عنوان مسجد بی مناره هم نام می‌برند شیخ لطف الله نام اصلی این مسجد است. مسجدی که در ضلع شرقی میدان واقع شده است و دیواره‌های بیرونی آن نیز چشم نوازند.

مسجد شیخ لطف الله همه را مات نقش و نگار اسلیمی خود می‌کند و چشم‌ها را از سنگفرش میدان به عرش می کشاند. درب ورودی مسجد از چوب یکپارچه چنار تشکیل شده است که این چنار هنگام صیقل داده شدن برای بدل شدن به در خودش 400 سال سن داشته و این یعنی درب مسجد شیخ لطف الله 400 سال بیش از ساختمان مسجد قدمت دارد. ورودی مسجد دالانی است که پر از زیبایی است. اما این زیبایی‌ها در تاریکی روشنی است، تاریکی و روشنی که از یک جذابیت نورانی در انتهای راهرو خبر می‌دهد.

وقتی انتهای راهرو به سمت چپ متمایل و داخل مسجد می‌شویم بلا استثنا چه ایرانی، چه فرنگی و چه اصفهانی باشی از این همه شکوه که ناگهان به چشم می‌آید شگفت زده می شوید. تعجب اتفاق قالب همه افرادی است که به این مسجد وارد می‌شوند، صحن مسجد شیخ لطف الله صحنی مملو از هنر ایرانی- اسلیمی است که برای عمیق شدن در این زیبایی‌ها ساعت‌ها زمان نیاز است اینکه نور از هر پنجره چگونه وارد می‌شود و راز کلمات دور تا دور دیواره صحن این مسجد چیست نیازمند کاوش در آن است.

این مسجد شبستانی در زیر خود دارد که سر تا پا فیروزه‌ای است رنگی آرامش بخش که زنان برای استراحت به آن پناه می‌بردند. در زیر گنبد مسجد شیخ لطف الله، اما شگفتی‌های بیشتری قرار دارد اینکه طاووسی در زیر این گنبد بال‌هایش را می‌ببند و می‌گشاید و یا اینکه با وجود پنجره و نور اما داخل مسجد به هیچ وجه پیدا نیست از دیگر شگفتی‌هایی هستند که تا چشم نبیند عقل باور نخواهد کرد آنچه در این مسجد می‌گذرد را.

بازار قیصریه در میدان نقش جهان اصفهان

اما در میانه میدان صدای آن سم ها بیشتر از قبل به گوش می رسد، درست در میانه تاریخ اسب‌هایی ایستاده‌اند که مسافران را مهمان سفر به طول زمان می‌کنند. این همه میدان نیست درست در قسمت شمالی میدان سردر بازاری قرار دارد که امروز از نقاشی‌هایش شاید چیزی باقی نمانده است، اما در دو سوی دروازه این بازار نماد اصفهان یعنی قوس نقش بسته است.

اینجا یعنی ورودی یا سر در قیصریه ورودی بازار بزرگ اصفهان است بازاری که لایه دوم میدان نقش جهان محسوب می‌شود، بخشی از دولتخانه صفوی است و تا مسجد جامع اصفهان ادامه پیدا می‌کند، در این بازار هرآنچه که به خواهی پیدا می‌شود. کمتر کسی است که به هدفی به این بازار بیاید و دست خالی بازگردد.

---

پیشنهاد مطالعه:

میدان عتیق اصفهان؛ میدانی کهن با معماری نو

---

هرچند که سالیان درازی است میان مدیران بخش‌های مختلف برای کاربری‌های بازار در بخش میدان نقش جهان درگیری و دعوا است، اما آنچه امروز بازار میدان نقش جهان اصفهان را می‌سازد از صنایع دستی تا گز فروشی از بستنی فروشی تا پارچه فروشی است.

چایخانه حاج میرزا در میدان نقش جهان

در بخش شمال شرقی میدان و در میانه‌های کوچه‌ای قدیمی که منتهی به بازار میدان نقش جهان اصفهان یا میدان امام می‌شود معروفترین چایخانه جهان را خواهید دید، چایخانه حاج میرزا همان چایخانه معروفی که اکثر شبکه‌های مهم دنیا در موردش مستند ساخته‌اند و به خاطر وجود اشیا عتیقه یکی از بی نظیر فضاهای برای دور هم نشینی را ساخته است، در این چایخانه مسافران می‌توانند غذاهای سنتی اصفهان را امتحان کنند.

عمارت نمکدان جذابیت معماری میدان

اما این فقط تنها رستوران سنتی منطقه به حساب نمی‌آید عمارت نمکدان در گذر پشت مطبخ و همچنین عمارت باغ همایون در ابتدای گذر پشت مطبخ نیز دو رستوران سنتی هستند که حضور در آنها خالی از لطف نیز و دارای جذابیت‌های بصری و نمادهای معماری ایران اند، همچنین وجود هتل کریاس در پشت مسجد جامع عباسی در نزدیکی میدان نیز از دیگر مکان‌هایی است که پس از بازدید از آثار میدان نقش جهان یا میدان امام در آن استراحت کرده و گلویی تازه کرد.

میدان نقش جهان اصفهان یا میدان امام از سمت غرب گذر پشت مطبخ، گذر سعدی، گذر پارک و خیابان سپه را به عنوان ورودی دارد و از سمت شرق نیز علاوه بر چهار کوچه که به بازار میدان ختم می شود خیابان حافظ نیز به میدان امام منتهی می‌شود در واقع دو ورودی اصلی و بزرگ بازار از یک سو خیابان سپه و از سوی دیگر خیابان حافظ است که هر دو در صد متری میدان مسدود هستند و باید پیاده وارد میدان شد در واقع میدان نقش جهان محوری پیاده است که هیچ مسافری از دیدن آن نه یکبار بلکه چندبار هم خسته نخواهد شد چراکه آنچه گفته شد همه جذابیت‌های میدان نقش جهان اصفهان نبوده و شگفتی‌های این میدان جز با دیدن جور دیگری امکان بازگو شدن ندارند.