هنگامی که به سیستان و بلوچستان سفر می‌کنید، پای در دیاری شگفت‌انگیز می‌گذارید. یکی از این جاذبه‌های دیدنی تالاب لیپار در ساحل مکران است که با رنگ صورتی عجیب خود، هر بیننده‌ای را متعجب می‌کند.
البته باید بدانید که این دریاچه همیشه صورتی نیست و در زمان سفر ما هم به دلیل بارندگی‌های زیاد به رنگ آبی درآمده بود اما هر رنگی که باشد باز هم ارزش دیدن دارد. جاده‌ای (جاده چابهار-بریس) مستقیم از وسط آن عبور کرده و این دریاچه زیبا را به دو قسمت تقسیم می‌کند که مکان بسیار مناسبی برای عکاسی است. بخصوص اینکه یک طرف جاده شیب زیادی دارد و منظره آن را خاص‌تر هم می‌کند، تصویری که شاید بیشتر در فیلم‌های خارجی دیده باشید.
آب دریاچه به علت شوری زیاد آشامیدنی نیست اما یکسری از موجودات می‌توانند در آن زندگی کنند. از این دریاچه برای تولید نمک طبیعی هم استفاده می‌شود. دور تا دور دریاچه لیپار هم گیاهان مختلفی چون بلوط، گزنه و بوته‌های پنبه وحشی روییده و کوه‌های کوچکی هم آن را احاطه کرده‌اند. مردم محلی از بوته‌های پنبه وحشی استفاده‌های زیادی می‌کنند و برای مثال آنها را در بالشت و لحاف خود به کار می‌برند. گفته می‌شود که آقای دادکریم شیخ‌زاده که از بومیان این منطقه هستند، با کمک‌هایی که از وزارت نیرو و همچنین مردم محلی گرفته‌اند، موفق به توسعه بیشتر این تالاب بکر شده‌اند.
علاوه بر این، شما در زمان مناسب می‌توانید در این منطقه که منتهی‌الیه منطقه اورینتال یا هند و مالزی است به پرنده‌نگری هم بپردازید. پرندگان زیبایی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو و عقاب دشتی. اگر به پرنده‌نگری علاقه‌مند هستید، با در دست داشتن کتاب پرندگان هند می‌توانید پرندگان جنوب شرقی ایران را راحت‌تر شناسایی کنید.
چرا آب این دریاچه صورتی و قرمز است؟
آب شور این جاذبه منحصر به فرد به دلیل وجود یکسری باکتری و پلانکتون‌های گیاهی به رنگ صورتی درمی‌آید که اگر خوش‌شانس باشید می‌توانید دریاچه را به این رنگ زیبا ببینید. مواد آلی و معدنی فراوانی که از طریق رودخانه‌ها به این دریاچه می‌ریزد و همچنین طوفان‌های مونسون هم نقش بالایی در ظاهر این دریاچه دارند. زیرا موجب افزایش بیش از حد تعداد پلانکتون‌های گیاهی در ماه‌های پس از فصل مونسون (از اواسط خرداد تا اواسط شهریور ) می‌شود؛ این تعداد در آذرماه به حداکثر میزان خود می‌رسد.
صنایع دستی تالاب لیپار
شاید هنوز فرهنگ درآمدزایی از طریق فروش صنایع دستی در بلوچستان آن طور که باید و شاید جا نیافتاده باشد. علی‌رغم آنکه گردشگران علاقه بسیار زیادی به هنر سوزن‌دوزی بلوچ دارند، هنگامی که به بازار چابهار و یا زاهدان می‌روید، به سختی می‌توانید دستبندهای سوزن‌دوزی بلوچ را پیدا کنید و باید کل بازار را برای یافتن چند عدد دستبند دست‌دوز زیر پا بگذارید. اما دریاچه زیبای لیپار از معدود مکان‌هایی است که زنان و کودکان خوش ذوق بلوچ، دستبندهای دست‌ساز و ماشینی سوزن‌دوزی و یکسری محصولات دیگری که از صدف ساخته شده‌اند را در گوشه و کنار به گردشگران عرضه می‌کنند. شما می‌توانید با خرید از آنها، هم کمکی به اقتصادشان بکنید و هم انگیزه رشد و توسعه گردشگری منطقه را در آنان تقویت نمائید.
تالاب لیپار کجاست؟
تالاب لیپار در استان سیستان و بلوچستان و 20 کیلومتری نوار ساحلی چابهار – بریس (20 کیلومتری شرق چابهار) قرار گرفته است. کوه‌های مریخی هم در فاصله کمی از این تالاب قرار گرفته‌اند و شما می‌توانید در یک روز، از هر دو منطقه بازدید کنید. اما به صورت کلی اگر بخواهید به چابهار برسید یا باید از هواپیما استفاده کنید و یا اینکه با قطار به زاهدان، کرمان و یا بم سفر کنید و از آنجا خود را به چابهار و یا دیگر شهرهای مورد نظر برسانید. موقعیت این تالاب را می‌توانید به راحتی با جستجو در برنامه‌های مانند Google Maps پیدا کنید.
کجا اقامت کنیم؟
شما می‌توانید برای بازدید از دریاچه لیپار در شهر چابهار و در هتل‌هایی مانند هتل لیپار، هتل لاله، هتل شاهان و غیره اقامت کنید و یا در صورتی که علاقه‌مند هستید با هزینه کمتر سفر کنید می‌توانید شب را در اقامتگاه‌های بومگردی چون اقامتگاه بومگردی رمین، آژ و دیگر موارد سپری کنید.
اگر هم اهل کمپ زدن هستید می‌توانید در کمپینگ گردشگری کوه‌های مریخی که در نزدیکی کوه‌های مریخی واقع شده و یا روستاها و یا شهرهای مختلف اطراف این جاذبه چادر بزنید. ما پس از بازدید از دریاچه لیپار، به دیدن کوه‌های مریخی رفتیم و بعد از آن هم در سواحل زیبای بریس چادر زدیم. یکی از اقامتگاه‌های بومگردی که پیشنهاد می‌کنم در برنامه سفر خود داشته باشید، اقامتگاه آقای پرهیزکار در بریس است که می‌تواند خاطره خوشی را برای شما به همراه داشته باشد.
منبع: آشنایی با پرندگان و جاذبه‌های پرنده‌نگری ایران تالیف پرویز بختیاری
عکس‌ها: فرانک پرکمی
